กลุ่มตอลิบันยึดเมืองกัซนีที่มีความสำคัญทางยุทธศาสตร์บนเส้นทางสู่กรุงคาบูลได้เพิ่มเป็นจังหวัดที่ 10 ในเวลาไม่ถึงสัปดาห์เมื่อวันพฤหัสบดี ข่าวกรองสหรัฐคาดเมืองหลวงของอัฟกานิสถานอาจตกอยู่ภายใต้การควบคุมของตอลิบันภายใน 90 วัน

ชาวอัฟกานิสถานหนีภัยสู้รบจากจังหวัดทางภาคเหนือมาตั้งค่ายพักภายในสวนสาธารณะแห่งหนึ่งในกรุงคาบูล เมื่อวันที่ 10 สิงหาคม 2564 (Photo by Haroon Sabawoon/Anadolu Agency via Getty Images)

    ช่วงสัปดาห์ที่่ผ่านมา กลุ่มนักรบตอลิบันเปิดฉากรุกโจมตีอย่างหนักและสามารถยึดเมืองเอกของจังหวัดในภาคเหนือและตะวันตกได้ และล่าสุดในวันพฤหัสบดีที่ 12 สิงหาคม กระทรวงมหาดไทยอัฟกานิสถานยืนยันว่า กลุ่มตอลิบันเข้าควบคุมเมืองกัซนี ซึ่งห่างจากกรุงคาบูลเพียง 150 กิโลเมตรบนเส้นทางเชื่อมสู่เมืองกันดะฮาร์ และเป็นประตูเชื่อมระหว่างเมืองหลวงแห่งนี้กับฐานที่มั่นของตอลิบันในภาคใต้

    เจ้าหน้าที่ความมั่นคงอาวุโสรายหนึ่งกล่าวว่า ตอลิบันยึดเมืองกัซนีไว้ได้และยึดที่ทำการของรัฐบาลทั้งหมดในเมืองหลังจากการปะทะกันอย่างหนัก "เจ้าหน้าที่รัฐบาลท้องถิ่นทุกคน รวมถึงผู้ว่าราชการจังหวัด ถูกอพยพมากรุงคาบูลแล้ว" เขากล่าวกับรอยเตอร์โดยขอปิดบังตัวตน

    อย่างไรก็ดี ข่าวเอเอฟพีและบีบีซีเผยว่า ผู้ว่าราชการจังหวัดและรองผู้ว่าฯ โดนเจ้าหน้าที่ฝ่ายความมั่นคงจับกุมตัวไว้หลังจากพวกเขาหนีออกจากเมือง

    มีรายงานการสู้รบอย่างดุเดือดในเมืองกันดะฮาร์ด้วย แพทย์ในโรงพยาบาลของเมืองนี้เผยเมื่อวันพุธว่า ศพของทหารหลายนายถูกส่งมาที่โรงพยาบาล และยังมีพวกนักรบตอลิบันหลายคนที่บาดเจ็บ

    เมื่อคืนวันพุธ ตอลิบันประกาศว่าพวกเขาเข้าโจมตีเรือนจำประจำเมืองกันดะฮาร์ และปล่อยนักโทษหลายร้อยคนพาไปยังสถานที่ปลอดภัย

    ตอลิบันพุ่งเป้าหมายโจมตีคุกบ่อยครั้งเพื่อปล่อยตัวนักรบของพวกเขาที่โดนคุมขังและเพิ่มขุมกำลังของตน

    นักรบเหล่านี้ยังประกาศด้วยว่า สามารถยึดสนามบินนอกเมืองคุนดุซและเชเยอร์กานในภาคเหนือ และเมืองฟาราห์ในภาคตะวันตกไว้ได้ ซึ่งทำให้กองกำลังของรัฐบาลจัดส่งกำลังบำรุงไปยังพื้นที่เหล่านั้นได้ยากขึ้นอีก

    ที่กรุงวอชิงตันเมื่อวันพุธ รอยเตอร์อ้างคำกล่าวของเจ้าหน้าที่กระทรวงกลาโหมรายหนึ่ง ซึ่งอ้างข้อมูลข่าวกรองสหรัฐว่า จากอัตราการรุกคืบอย่างรวดเร็วในขณะนี้ กลุ่มตอลิบันอาจตัดขาดกรุงคาบูลได้ภายในเวลา 30 วัน และอาจยึดเมืองหลวงแห่งนี้ไว้ได้ภายในเวลา 90 วัน แต่กองกำลังความมั่นคงอัฟกันสามารถขัดขวางแนวโน้มนี้ได้ด้วยการเพิ่มการต้านทานให้มากขึ้น

    กลุ่มตอลิบันซึ่งเคยปกครองอัฟกานิสถานระหว่างปี 2539-2544 เปิดฉากบุกยึดดินแดนในเขตชนบทของอัฟกานิสถานอย่างหนักหน่วงขึ้นเมื่อเดือนพฤษภาคม ช่วงที่กองทัพต่างชาติที่มีสหรัฐเป็นผู้นำ เริ่มการถอนทหารระยะสุดท้ายให้ทันกำหนดที่วางไว้สิ้นเดือนนี้เพื่อยุติการยึดครองยาวนาน 20 ปี โดยกองกำลังของรัฐบาลอัฟกันไม่สามารถต้านทานได้

    ช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา ตอลิบันรุกโจมตียึดเมืองเอกของหลายจังหวัดและกำลังโอบล้อมเมืองมาซาร์อีชาริฟ ที่เป็นปราการต่อต้านตอลิบันในภาคเหนือมาช้านาน เมืองกัซนีเป็นเมืองที่ 10 ที่ตอลิบันยึดไว้ได้ในเวลาไม่ถึง 1 สัปดาห์

    รายงานรอยเตอร์กล่าวว่า การรุกคืบอย่างรวดเร็วของตอลิบันก่อให้เกิดการกล่าวโทษอย่างกว้างขวางต่อการตัดสินใจของประธานาธิบดีโจ ไบเดน ที่ถอนกำลังทหารสหรัฐและปล่อยให้รัฐบาลอัฟกันต่อสู้เพียงลำพัง ไบเดนยืนกรานการตัดสินใจของเขาอีกครั้งเมื่อวันอังคารว่า เขาไม่เสียใจที่ถอนทหาร พร้อมกับเรียกร้องให้พวกผู้นำอัฟกันต่อสู้เพื่อมาตุภูมิของพวกเขา

    ประธานาธิบดีอัฟราฟ กานี พยายามหาหนทางหยุดยั้งตอลิบันที่ยึดครองเมืองเอกของจังหวัดได้แล้วเกือบ 1 ใน 3 ของ 34 จังหวัด เขาขึ้นเครื่องบินไปยังเมืองมาซาร์อีชาริฟ เพื่อพบกับบรรดาขุนศึกเจ้าถิ่นที่รัฐบาลเคยหมางเมิน แต่ตอนนี้กลับต้องหวังพึ่งพาในการปกป้องเมืองใหญ่สุดทางภาคเหนือแห่งนี้ไว้

     หากนับเฉพาะพื้นที่ขณะนี้ตอลิบันควบคุมดินแดนได้แล้วราว 2 ใน 3 ของอัฟกานิสถาน ส่งผลให้ประชาชนหลายแสนคนทิ้งถิ่นฐานอพยพหนีภัยเข้าสู่กรุงคาบูลและเมืองอื่นๆ.