คณะทำงานฯ แก้ปัญหาบ่อนการพนันและพนันออนไลน์ กมธ.ยุติธรรมและสิทธิมนุษยชน สภาเตรียมชง 6 แนวทางยกเครื่องกฎหมายการพนันใหม่ หลังใช้ พ.ร.บ.เก่ามานานกว่า 86 ปี เล็งเพิ่มโทษหนักทั้งคนเล่น เจ้ามือ ผู้ชักชวนทางออนไลน์ พร้อมคิดค่าปรับ 10% ตามยอดวงเงินพนันและให้รางวัลนำจับผู้แจ้งเบาะแส

    เมื่อวันที่ 19 เม.ย. นายพงศธร จันทรัศมี ผู้จัดการโครงการมูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ (มสช.) ในฐานะที่ปรึกษาคณะทำงานพิจารณาศึกษาการแก้ไขปัญหาบ่อนการพนันและการพนันออนไลน์ ในคณะกรรมาธิการ (กมธ.) กฎหมายการยุติธรรมและสิทธิมนุษยชน สภาผู้แทนราษฎร เปิดเผยความคืบหน้าการศึกษาเพื่อปรับปรุงกฎหมายการพนันของไทยให้มีประสิทธิภาพสอดรับกับสถานการณ์ปัจจุบันว่า ทางคณะทำงานฯ ได้เสนอแนวทางการยกเครื่องกฎหมายการพนันในลักษณะ “New LAW For New Normal” เพื่อกำกับดูแล 8 สถานการณ์ปัญหาการพนัน พร้อมเสนอ 6 แนวทางยกระดับกฎหมายให้เข้มข้นครอบคลุม หลังพบประเทศไทยไม่เคยมีการปรับปรุงกฎหมายเกี่ยวกับการพนันมานานถึง 86 ปี หรือกว่า 7 ทศวรรษ นับตั้งแต่พระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ.2478 ซึ่งเป็นกฎหมายการพนันอย่างเป็นทางการฉบับที่ 2 ของไทย
    นายพงศธรกล่าวว่า สำหรับ 8 สถานการณ์ปัญหาการพนันที่ไทยกำลังเผชิญอยู่ คือ 1.การพนันล้อมบ้านล้อมเมือง ทั้งใต้ดิน บนดิน ออฟไลน์และออนไลน์ 2.กฎหมายและกลไกกำกับดูแลควบคุมล้าหลังไม่ทันสถานการณ์ 3.บทลงโทษน้อยปรับสูงสุดไม่เกิน 5,000 บาท และส่วนมากถูกตัดสินเป็นคดีลหุโทษ ส่งผลให้ไม่เกิดความเกรงกลัว 4.ขาดแรงจูงใจเชิงรุกให้กับเจ้าพนักงานและประชาชนผู้แจ้งเบาะแส ทำให้การพนันผิดกฎหมายระบาดหนัก 5.กลไกการกำกับดูแลบังคับใช้กฎหมายแยกกันทำและดำเนินการเชิงรับมากกว่า 6.ขาดระบบติดตามนโยบายแก้ไขปัญหาการพนันอย่างต่อเนื่องตรงจุดเฉพาะพื้นที่ 7.ไม่มีกลไกป้องกันสร้างความตระหนักระบบพัฒนาการวิจัยปัญหาพนันระดับชาติ รวมถึงการช่วยเหลือด้านสุขภาพของผู้ที่ได้รับผลกระทบจากการพนันอย่างต่อเนื่อง และ 8.ยังไม่มีระบบมาตรการกลไกที่รองรับการจัดการการพนันชนิดใหม่ๆ ที่อาจนำไปสู่การพนัน ที่อนุญาตหรือไม่อนุญาตในอนาคต
    ที่ปรึกษาคณะทำงานฯ กล่าวว่า ในส่วน 6 แนวทางเพื่อยกเครื่องการจัดการปัญหาพนันในประเทศไทย ทางคณะทำงานฯ เห็นควรว่า 1.ต้องมีกฎหมายพนันฉบับใหม่ โดยโครงสร้างของกฎหมายต้องกำหนดคำนิยามและลักษณะการพนันให้รองรับการตีความประเภทการพนันที่มีอยู่ในปัจจุบัน รวมถึงมีระบบการจัดการกำกับควบคุมการพนัน การช่วยเหลือ เยียวยาและบทลงโทษที่ทันสมัยสอดคล้องกับสถานการณ์ 2.เพิ่มบทลงโทษให้หนักขึ้นอย่างครอบคลุม ทั่วถึง และสอดคล้องกับบริบทประเทศไทย เช่น พิจารณาบทลงโทษผู้เล่นตามลักษณะของขนาดการเล่นการพนัน ขณะที่เจ้ามือหรือผู้จัดให้มีการเล่นต้องรับโทษหนักขึ้น รวมถึงผู้เชิญชวนทางออนไลน์และมีค่าปรับเป็นวงเงินร้อยละ 10 ของการเล่นพนันวงนั้นๆ 3.มีกองทุนช่วยเหลือเยียวยาผู้ที่ได้รับผลกระทบด้านสุขภาพจากการพนันและกองทุนพัฒนางานวิจัยที่เกี่ยวกับพนันในทุกมิติ อีกทั้งยังต้องเพิ่มการรณรงค์ ส่งเสริมมาตรการป้องกัน และมาตรการปราบปรามการพนัน
    นอกจากนี้ 4.มีมาตรการจูงใจและการทำงานเชิงรุกในการแจ้งเบาะแสจับกุมผู้กระทำความผิดการพนันที่ผิดกฎหมาย เช่น ผู้แจ้งเบาะแสจะได้รับรางวัลนำจับจำนวนกึ่งหนึ่งของค่าปรับผู้กระทำความผิดการพนันในครั้งนั้น 5.มีกลไกการบูรณาการมาตรการการบังคับใช้กฎหมาย รวมถึงนโยบายพร้อมนำเสนอต่อคณะรัฐมนตรี เพื่อปรับปรุงแก้ไขปัญหาพนันในสังคมไทยอย่างต่อเนื่อง และ 6.มีกลไกในการกำกับดูแลอนุญาตและควบคุมการพนันที่ได้รับอนุญาตและที่ไม่ได้รับอนุญาต ทั้งในระดับประเทศและระดับจังหวัด โดยความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรี
    “สิ่งที่น่ากลัวไม่น้อยไปกว่าสถานการณ์โควิด-19 ระบาดระลอกใหม่คือ ปัญหาในสังคมไทยที่เฟื่องฟูขึ้นทุกครั้งเมื่อมีการเวิร์กฟรอมโฮม หรือต้องเรียนออนไลน์ที่บ้าน ล่าสุดแม้แต่ในโรงพยาบาลสนาม สถานที่กักตัวผู้ติดเชื้อไวรัสก่อโรคโควิด-19 ยังมีการรวมตัวตั้งวงไพ่ จึงเชียร์ให้รัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ผลักดันให้เกิดการปรับปรุงแก้ไขกฎหมายพนันฉบับใหม่ให้แล้วเสร็จ ในส่วนของ มสช.มองว่าธุรกิจการพนันเป็นธุรกิจที่ส่งผลกระทบต่อสังคม ผู้เล่นการพนันมีโอกาสเป็นโรคติดพนัน ซึ่งเป็นโรคทางจิตเวชและนำไปสู่ผลกระทบด้านสุขภาพจิตอื่นๆ โดยเฉพาะเยาวชน หากอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เล่นการพนัน โดยขาดการดูแลควบคุมและเล่นการพนันอย่างต่อเนื่องตั้งแต่เด็ก ก็จะทำให้เขาขาดวุฒิภาวะและเป็นช่องทางไปสู่การเป็นอาชญากรเพื่อใช้หนี้พนันในอนาคตได้ ที่สำคัญต้องมีระบบช่วยเหลือผู้ที่ได้รับผลกระทบจากการพนัน เพื่อลดความเสี่ยงไม่ให้ประชาชนเป็นโรคติดพนันอย่างยั่งยืนสืบไป” นายพงศธรกล่าว.