‘สังศิต’ ซัด ‘ก้าวไกล-ปชป.’ ปีศาจคาบคัมภีร์ตะวันตก ขวางสร้างฝายแกนดินซีเมนต์

3 มี.ค.2567- รศ.ดร. สังศิต พิริยะรังสรรค์ ประธานคณะกรรมาธิการการแก้ปัญหาความยากจนและลดความเหลื่อมล้ำ วุฒิสภา ออกบทความมีเนื้อหาดังนี้

เมื่อพรรคก้าวไกล และพรรคประชาธิปัตย์รวมหัวกัน สมคบคิดกันตัดงบประมาณประจำปี 2567 ในโครงการสร้างฝายแกนดินซีเมนต์ จำนวน 1,250 ล้านบาท ออกทั้งหมดเพื่อหวังที่จะสกัดกั้นมิให้มีฝายชนิดนี้เกิดขึ้นในประเทศไทยได้อีก ตามที่พรรคก้าวไกลและพรรคประชาธิปัตย์ได้ประกาศด้วยความ อหังการไว้ล่วงหน้าแล้ว ฝายแกนดินซีเมนต์ตัวแรกเกิดขึ้นเมื่อปี 2558 ที่จังหวัดชัยภูมิ แต่มาขยายตัวมากในช่วงระหว่างปี 2565 – 2566 เมื่อคณะกรรมมาธิการการแก้ปัญหาความยากจนและลดความเหลื่อมล้ำ  วุฒิสภามองเห็นว่าฝายประเภทนี้สามารถเป็นเครื่องมือในการแก้ปัญหาความยากจนให้แก่เกษตรกรนอกพื้นที่ชลประทานได้

งบประมาณในการก่อสร้างฝายแกนดินซีเมนต์ที่ผ่านมาส่วนใหญ่แล้ว เป็นงบประมาณที่มาจากการจัดทอดผ้าป่าของชุมชนชาวบ้านในแต่ละท้องถิ่น และงบที่ได้รับการสนับสนุนจากภาคธุรกิจเอกชนที่แสดงความรับผิดชอบต่อสังคม โดยการบริจาค ปูนซีเมนต์ให้แก่ชุมชนชาวบ้านที่เรียกกันว่างบซีเอสอาร์ ฝายแก่นดินซิเมนต์ส่วนใหญ่แล้วชาวบ้านเป็นคนออกแรงและใช้ปูนที่ได้รับการบริจาค กล่าวได้ว่า ตราบจนกระทั่งถึงวันนี้ ยังไม่เคยมีงบประมาณที่รัฐบาลชุดไหนที่ให้การสนับสนุนแก่องค์การบริหารส่วนท้องถิ่นในการสร้างฝ่ายดินซีเมนต์เลย

งบประมาณปี 2567 จำนวน 1250 ล้านบาท จึงเป็นงบประมาณก้อนแรกสุดของรัฐบาลชุดนี้ที่มีเจตนาจะให้องค์การบริหารส่วนท้องถิ่นทั่วประเทศมีโอกาสทำฝายแกนดินซิเมนต์เพื่อป้องกันปัญหาภัยแล้ง ภัยน้ำท่วม และเพื่อช่วยให้เกษตรกรนอกพื้นที่ชลประทานสามารถทำการเกษตรได้ตลอดตลอดทั้งปี

 โครงการนี้มีปัญหาอยู่บ้างตรงที่รัฐบาลประกาศให้เขียนโครงการในเวลาที่ค่อนข้างจำกัดมาก แต่สำหรับผมแล้ว เวลาที่จำกัดก็ยังดีกว่าไม่ให้เวลาและไม่ให้โอกาสแก่ประชาชนเลย

 การประกาศให้ อปท.และเทศบาล ขนาดเล็กทั่วประเทศทำโครงการขอการสนับสนุน การสร้างฝายแกนดินซีเมนต์จากงบประมาณประจำปี 2567 โครงการนี้ หากเป็นอปท. ที่เคยทำโครงการประเภทนี้มาก่อนจะไม่ค่อยมีปัญหาในการทำโครงการ แต่อย่างใด เพราะสามารถเสนองบงบประมาณได้อย่างเหมาะสมตามหลักเกณฑ์ของสตง.

แต่เราต้องยอมรับความจริงว่า ความรู้เรื่องฝายแกนดินซิเมนต์นั้นยังมิได้แพร่หลายในวงกว้าง ความรู้เรื่องฝ่ายแผ่นดินซิเมนต์ยังมีจำกัดจำเขี่ยมาก ยังมีอปท.และผู้ที่รับรู้เรื่องนี้อยู่เป็นจำนวนน้อยมาก อปท.ส่วนใหญ่ที่พยามดิ้นรนทำโครงการนี้จึงอาจเขียนงบประมาณที่สูงกว่าความเป็นจริงได้ เพราะความเข้าใจผิดบางประการ อย่างไรก็ดี ผมเห็นว่าความสุจริตใจจะสามารถป้องกันการทุจริตได้ ด้วยเหตุนี้ทางคณะกรรมธิการการแก้ปัญหาความยากจนและลดความเหลื่อมล้ำ วุฒิสภา จึงได้ประชุมหารือกับกรมต่างๆของกระทรวงมหาดไทยที่เกี่ยวข้องกับเรื่องของฝายประเภทนี้ และได้ข้อยุติร่วมว่า หลังจากที่อนุกรรมาธิการงบประมาณของสภาสภาผู้แทนราษฎรได้ผ่านงบประมาณแล้ว กรมปกครองส่วนท้องถิ่นจะได้จัดประชุมร่วมกันกับนายอำเภอและอปท. ทุกแห่งที่ได้รับงบประมาณเพื่อให้มีการทบทวนการเขียนของบประมาณเสียใหม่ให้เหมาะสมและถูกต้อง ซึ่งนี่จะเป็นการควบคุมการทุจริตได้ดีพอประมาณ

นอกจากนี้คณะกรรมาธิการฯยินดีสนับสนุนให้นักวิชาการจากคณะวิศวกรรมศาสตร์ของ มหาวิทยาลัยขอนแก่นและของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ที่เป็นที่ปรึกษาของคณะกรรมธิการฯด้านน้ำเข้าร่วมการประชุมโดยจะให้ข้อเสนอแนะเรื่องหลักวิชาการในการสร้างฝายแกนดินซีเมนต์ที่ถูกต้องตามหลักวิชาการ นี่จะเป็นการกำหนดมาตรฐานในการสร้างฝ่ายแกนดินซิเมนต์ให้แก่ อปท. ทุกแห่งที่ได้รับการสนับสนุนงบประมาณในคราวนี้ด้วย

ผมคิดว่า คนดีจะคิดแต่เรื่องดีๆ แล้วก็ทำแต่เรื่องดีๆ คิดแต่เรื่องที่เป็นการสร้างสรรค์ ที่เป็นเรื่องที่เป็น ผลประโยชน์ของประเทศชาติ ที่เป็นผลประโยชน์ของประชาชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งประชาชนที่เป็นเกษตรกรที่ไม่เคยมีโอกาสใช้น้ำเพื่อทำการเกษตร บริโภคและอุปโภคในหน้าแล้งมาก่อนหน้านี้

ผมคิดว่า มีแต่คนชั่ว มีแต่คนเลวเท่านั้น ที่คิดแต่คิดเรื่องเลวๆ พูดแต่เรื่องเลว ๆ และทำแต่เรื่องเลวๆ พูดแต่ปัญหา  ไม่คิดจะหาทางป้องกันปัญหา ไม่คิดจะหาทางแก้ปัญหา หากแต่คิดทำลายโครงการที่พวกเขาคิดเอาเองว่าเป็นปัญหาทิ้งไปทั้งหมด คิดแต่จะหาทางถอนรากถอนโคนความคิดที่ดีๆ ที่เป็นประโยชน์กับพี่น้องเกษตรกรทั้งประเทศ คนเหล่านี้ไม่คิดสร้างบ้านเมืองที่ดี ไม่สนับสนุนคนดี ให้มีโอกาสทำงาน ความคิดของพวกเขาสั้นนัก ตื้นเขินนัก เพราะคิดแต่จะรื้อถอนและทำลายล้างทุกสิ่งทุกอย่างที่ไม่ถูกใจตัวเอง ไม่ตรงใจกับหลักคิดของตัวเองในทางวิชาการ

ครั้งหนึ่งสส.พรรคก้าวไกลบอกกับผมว่า ”โครงการฝายแกนดินซิเมนต์นั้น debatable“ ในทางวิชาการแล้วทุกอย่างในโลกก็ล้วนแล้วแต่ debatable (ถกเถียงกันได้ ) ทั้งสิ้น ผมมองไม่เห็นว่ามีอะไรในโลกมีบ้างที่จะถกเถียงกันไม่ได้ เพราะทุกสิ่งในโลกนั้นมีทั้งด้านดี และด้านที่เป็นข้ออ่อนเสมอไป

สำหรับผมแล้ว เรื่องไหนที่เป็นผลประโยชน์แก่ประชาชนมากกว่ากันต่างหาก หากด้านไหน หรือเรื่องไหนที่เป็นประโยชน์กับประชาชนมากกว่า ประชาชนพอใจมากกว่า  ประชาชนได้รับประโยชน์มากกว่า  และประชาชนมีความสุขกับเรื่องนั้นมากกว่า  เรื่องนั้นนั้นก็ต้องถือว่าเป็นเรื่องดีทั้งสิ้น

ผมไม่สนใจที่จะถกเถียงหาเหตุหาผล โดยไม่มีข้อยุติว่าเรื่องไหนเป็นผลประโยชน์ของประชาชนมากกว่ากัน ผมไม่สนใจว่าเรื่องไหนจะเป็นผลประโยชน์ของพรรคการเมืองไหนมากกว่ากัน เรื่องไหนจะทำให้พรรคการเมืองไหนได้คะแนนเสียงมากกว่ากัน

 สำหรับผมแล้วผลประโยชน์ของประชาชนส่วนใหญ่ต้องมาก่อนเสมอไป ผลประโยชน์ของประเทศชาติต้องมาก่อนเสมอไป

 โครงการการสร้างฝ่ายแกนดินซิเมนต์เป็นโครงการแหล่งน้ำขนาดเล็ก รัฐบาลชุดนี้อนุญาตให้สร้างได้ในโครงการนี้เพียงขนาด 5 เมตร 10 เมตร และไม่เกิน 15 เมตร โครงการเหล่านี้เป็นโครงการขนาดเล็กเท่านั้น ไม่ใช่โครงการขนาดใหญ่-กลาง ซึ่งอปท. หลายแห่งมีความรู้และความสามารถ โดยได้ดำเนินการสร้างไปเรียบร้อยแล้วจำนวนหนึ่ง เช่นที่ในจังหวัดแพร่ พะเยา น่านและชัยภูมิ เป็นต้น

พวกเราส่วนหนึ่งไม่สบายใจที่เห็นผมยอมอ่อนข้อให้กับรัฐบาลมากเกินไป ทำไมไม่ขับเคลื่อนให้อปท. สร้างฝายแกนดินซิเมนต์ขนาดใหญ่-กลาง ได้ ซึ่งพวกเขาก็ทำได้จริงๆ

ผมบอกกับพวกเราว่า รัฐบาลยังมีความรู้น้อย ยังมีประสบการณ์น้อย เขาไม่ได้รู้เท่าพวกเรา และเราก็ไม่ควรเรียกร้องให้พวกเขามารู้กับพวกเราด้วย รัฐบาลอยากได้แค่ไหน ก็ยินดีสนับสนุนทุกอย่าง เพราะผมเชื่อว่าคนทุกคนสามารถเปลี่ยนแปลงได้ เมื่อเขามีความรู้และมีประสบการณ์มากขึ้น วันหนึ่งรัฐบาลก็จะรู้เท่ากับพวกเรา และอาจจะดีกว่าพวกเราด้วยซ้ำไป สิ่งสำคัญที่สุดคือการรอคอยและความอดทนที่จะทำงานกับรัฐบาลที่ให้การสนับสนุนนโยบายการสร้างฝ่ายแกนดินซิเมนต์ ผมคิดว่าแค่นี้ก็พอแล้ว เรื่องของอนาคตค่อยคิดกันใหม่ ไม่ต้องรีบร้อน

โครงการสร้างฝ่ายแกนดินซิเมนต์ที่รัฐบาลชุดปัจจุบันตั้งใจสนับสนุนแก่อปท.ให้ใช้งบประมาณทำโครงการ สร้างฝายแต่ละตัวนั้นอยู่ในระดับเพียงเพียงแค่ตัวละหลายหมื่นบาท และหลายแสนบาท แต่ไม่มีโครงการใดที่มีมูลค่าเกิน 500,000 บาท

 โครงการนี้มีมูลค่าต่ำกว่าโครงการโดยทั่วไปของหน่วยงานภาครัฐมาก ท่านก็กล่าวหาว่าเป็นการล็อคสเปค ท่านยังกล่าวว่าโครงการนี้มีมูลค่าสูงเกินไปจนประชาชนเอื้อมไม่ถึง

พรรคก้าวไกลและพรรคประชาธิปัตย์ ท่านโปรดพิจารณาว่ามีโครงการสร้างแหล่งน้ำขนาดเล็กของหน่วยงานภาครัฐที่มีมูลค่าขนาดนี้อยู่หรือไม่ โดยทั่วไปโครงการแหล่งน้ำขนาดเล็กของภาครัฐนั้นอยู่ในระดับหลายร้อยล้านบาททั้งสิ้น ส่วนของโครงการนี้ไม่ถึงห้าแสนบาท ท่านก็ตั้งข้อสงสัยว่าจะมีการทุจริต ส่วนโครงการหลายร้อยล้านบาท ท่านกลับไม่มีข้อสงสัยและ ไม่ออกมาวิพากษ์วิจารณ์เลยแม้แต่โครงการเดียว

เหตุผลที่พรรคก้าวไกล และพรรคประชาธิปัตย์ ให้เหตุผลที่ต่อต้านโครงการนี้คือฝ่ายแกนดินซิเมนต์จะทำให้เกิดน้ำเน่าเสียและมีพิษภัยต่อประชาชน

ผมเห็นว่าผู้วิจารณ์ ฝายแกนดินซิเมนต์ ตั้งแต่เกิดมาก็ยังไม่เคยมีใครได้เห็นของจริงเลยแม้แต่คนเดียว ท่านสส.ไม่เคยเห็นแล้วท่านยังกล้าวิจารณ์ ท่านเอาความกล้านี้ เอาความรู้มาจากไหน หากไม่ใช่ความ อหังการในความรู้ทางวิชาการของท่าน แต่ความรู้ทางวิชาการของท่านมาจากไหน ก็มาจากความรู้ของบรรดาตำราของโลกตะวันตก ท่านอาจรู้เรื่องของแหล่งน้ำในโลกตะวันตกมากกว่าผม แต่ท่านไม่มีวันรู้เรื่องของแหล่งน้ำขนาดเล็กในประเทศนี้มากเท่าผมและคณะ

ผมรู้จักเรื่องของประเทศไทยมากกว่าท่านมากนัก พวกท่านอย่างมากก็เพียงแต่เป็น “ปีศาจที่คาบคัมภีร์ตะวันตก” เอาความรู้ตะวันตกมาโพทนา เหยียบย่ำความรู้ของท้องถิ่น เหยียบย่ำภูมิปัญญาของประเทศไทย เหยียบย่ำภูมิปัญญาของคนไทย คนอย่างพวกท่านมีประโยชน์เพราะมีปากพูดในสภา แต่คนอย่างพวกท่านไม่มีประโยชน์อะไรต่อเกษตรกรในประเทศนี้เลย นอกจากไม่มีประโยชน์แล้วยังเป็นผู้ที่ขัดขวางและ ทำลายผลประโยชน์ของคนไทยส่วนใหญ่ในประเทศนี้ด้วย

 พวกท่านนั้นเป็นพวกที่อับจนทางปัญญา สนใจแต่ความรู้ จึงต้องไปหาความรู้จากตะวันตกมากดทับความรู้ และภูมิปัญญาของคนไทย พวกท่านเป็นพวกไร้เดียงสาในเรื่องการบริหารจัดการน้ำของประเทศไทย ได้แต่โพทนาความรู้และทฤษฎี เรื่องการบริหารจัดการแหล่งน้ำขนาดใหญ่ของประเทศตะวันตก ซึ่งไม่ได้สอดคล้องกับความเป็นจริงของสังคมไทยเลย ท่านอาจเอาความรู้ตะวันตกมาข่มขู่คนไทยส่วนใหญ่ให้หวาดกลัวกับความรู้ของพวกท่านได้ แต่ท่านทำกับพวกเราไม่ได้ เพราะเราคือ ตัวแทนของภูมิปัญญาของสังคมไทย ที่มีฐานการคิดที่เริ่มต้นจากความเป็นจริงของสังคมไทย ความรู้ของเรายึดมั่นกับความเป็นจริงของสังคมไทย เราจึงไม่เคยวิตกที่จะเผชิญหน้ากับพวกเหล่าปีศาจคาบคัมภีร์จากประเทศตะวันตก เรายินดีและเต็มใจที่จะถกเถียงกับพวกท่านในเรื่องนี้ในทุกเวที และทุกสถานที่ๆ เป็น พื้นที่ สาธารณะในประเทศไทย

พฤติกรรมที่พรรคก้าวไกลและพรรคประชาธิปัตย์ได้กระทำความผิดครั้งมหันต์ในครั้งนี้ ผมถือว่าเป็นการทรยศหักหลังต่อผลประโยชน์ของเกษตรกรไทยที่อยู่นอกพื้นที่ชลประทาน ท่านทรยศต่อความภักดีและความไว้วางใจของประชาชนจำนวนมาก ท่านทำลายความหวังและความฝันของเกษตรกรจำนวนมากลงไปแล้ว ท่านกำลังสำแดงบทบาทเป็นปีศาจของประเทศนี้ไปแล้ว และเป็นปฏิปักษ์ต่อผลประโยชน์ของเกษตรกรไทยทั้งประเทศ

ท่านอาจกล่าวอ้างว่าเป็นตัวแทนของคนไทย แต่ท่านไม่มีความรู้ ท่านไม่มีความเข้าใจและยังไม่สามารถเข้าถึงหัวใจของคนไทยส่วนใหญ่ได้ เพราะหัวใจของท่านเป็นสีดำ หัวใจของท่านถูกครอบงำจากภูตผีปีศาจที่คิดแต่เรื่องการเมือง คิดแต่ถึงผลประโยชน์ทางการเมืองที่พวกท่านจะได้ โดยไม่รู้สึกถึงความรับผิดรับผิดชอบต่อประเทศ ไม่สามารถแยกแยะว่าอะไรคือความดี อะไรคือความชั่ว อีกต่อไปได้แล้ว พวกท่านจะสามารถทำหน้าที่เป็นปากเสียงที่ดีให้แก่ประชาชนของประเทศนี้ได้อย่างไร

ผมได้รับข้อความจากข้าราชการเด็กๆ คนหนึ่งของจังหวัดพะเยา เธอเขียนว่า “เรียน ท่านสังศิต พิริยะรังสรรค์ หนูอ่านแล้วรู้สึกเสียดายโอกาสที่ประชาชนจะได้มีน้ำเพื่อคุณภาพชีวิตค่ะ จากการที่เคยร่วมลงพื้นที่ดูฝายดินซีเมนต์ที่เทศบาลตำบลเชียงม่วน  3 ครั้ง ไปดูฝายดินซีเมนต์กี่ครั้งก็เห็นมีน้ำและรอยยิ้มของชาวบ้านประชาชนในพื้นที่ทุกครั้ง ผลลัพธ์ที่เกิดจากฝายดินซีเมนต์เป็นรูปธรรม จับต้องได้ ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตประชาชนชัดเจน พื้นที่ที่ได้ประโยชน์จากน้ำก็ขยายผลเพาะปลูกพืช ผัก ประชาชนมีรายได้เพิ่มขึ้น 

ขออนุญาตส่งกำลังใจให้ท่านและคณะทุกท่านนะคะ ที่ผ่านมามีความตั้งใจ ความทุ่มเท และความห่วงใยที่ท่านกรุณามีให้กับประชาชนที่ยากจนและขาดโอกาสทำมาหากินเพียงเพราะขาดแคลนน้ำที่เป็นพื้นฐานของชีวิต

 หนูเห็นท่านทำงานแทบไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อยถือเป็นแบบอย่างในการทำงานของหนูค่ะ”

 ผมอยากถามว่าคุณค่าของมนุษย์ควรวัดกันด้วยอะไร ด้วยตำแหน่งหน้าที่การงาน ด้วยตำแหน่งหน้าที่ทางการเมือง หรือด้วยคุณค่าที่เขาทำประโยชน์ให้แก่ประเทศชาติและแก่ประชาชนกันแน่

 ผมอยากฝากให้พรรคก้าวไกล และพรรคประชาธิปัตย์ได้คิดใคร่ครวญ และไตร่ตรองเรื่องนี้ให้ดี