'บ๊อบ ณัฐธีร์' เจาะคดีหนองบัวลำภู เอฟเฟ็กต์ยาเสพติด สงครามที่ไม่เคยชนะ

หนองบัวลำภูเอฟเฟ็กต์ จากคดีสะเทือนขวัญประเทศไทย จุดประกายการตั้งคำถามสำคัญให้กับสังคมถึงสงครามยาเสพติดที่ยังไม่เคยชนะ รวมถึงอาวุธที่ถือครองกันเป็นว่าเล่นในที่สาธารณะ ด้านอดีตผู้เสพแฉว่าสถานบำบัดยาเสพติดเหมือนที่หาเครือข่ายเพิ่ม เหมือนเข้าไปแลกเปลี่ยนวิชากัน ให้ได้แหล่งยาเสพติดใหม่ ๆ ที่ราคาถูกกว่าเดิม

เปิดโต๊ะเจาะประเด็นกันต่อเนื่อง รายการ “เจาะข่าวเด็ด สเปเชียล” (The Day News Update Special) โดยผู้ประกาศข่าว “บ๊อบ-ณัฐธีร์ โกศลพิศิษฐ์” พร้อมเชิญ เอกภพ เหลืองประเสริฐ ผู้ก่อตั้งเพจสายไหมต้องรอด และอดีตผู้เสพที่เลิกขาดแล้ว เข้ามาร่วมพูดคุยแชร์ประสบการณ์ในรายการ รวมถึง วิชัย ไชยมงคล เลขาธิการคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) ถึงวิธีการแก้ปัญหา แนวทางการทำงานของเจ้าหน้าที่อย่างเป็นรูปธรรม

บ๊อบ ณัฐธีร์ : เกิดอะไรขึ้นกับเด็กยุคนี้ เห็นวิวัฒนาการอะไร?
เอกภพ : แย่ลงครับ ขบวนการแก้ไขปัญหาของประเทศเราเรื่องเยาวชนและยาเสพติดถอยหลังลงคลอง มันแย่ลงกว่าเดิม เอาไม่อยู่แล้ว

บ๊อบ ณัฐธีร์ : สิ่งที่เกิดขึ้นกับเยาวชนเหล่านี้ที่เราเข้าไปช่วยเหลือคืออะไร?
เอกภพ : คือพ่อแม่ทุกข์ใจมาก ร้องไห้ขอให้เข้าไปช่วย แต่ลูก ๆ เด็ก 11-12 ปี เมา อาละวาด ซึ่งไม่ใช่พฤติกรรมของเด็กที่จะเกิดขึ้น สมัยเราป.5-ป.6 ยังแก้ผ้ากระโดดเล่นน้ำอยู่เลย วันนี้มันไม่ใช่ เด็กเริ่มจากสูบบุหรี่ เป็นกัญชา เด็กประถมพกบ้องกัญชาไปโรงเรียน ตกเย็นไปรวมกลุ่มกันดูดกัญชา ซึ่งผิดธรรมชาติ

บ๊อบ ณัฐธีร์ : มีกฎหมายเยียวยาผู้เสพ บอกว่าเป็นผู้ป่วยเข้าไปบำบัดช่วยไม่ได้เลยเหรอ?
เอกภพ : เราพยายามพูดมาตลอดตั้งแต่ที่เข้ามาช่วยเหลือ มาทำงานเชิงรุกแก้ปัญหายาเสพติด พูดเสมอว่าผู้เสพไม่ใช่ผู้ป่วย เราอนุโลมได้สำหรับผู้เสพครั้งแรก คือถูกจับครั้งแรกเข้าสถานบำบัด อนุโลมว่าเป็นผู้ป่วยได้ แต่หลังจากออกมาแล้ว แล้วกลับไปเสพอีกเขาต้องไม่ใช่ผู้ป่วย เขาคือผู้ต้องหาแพราะเป็นสารตั้งต้น เป็นจุดเริ่มต้นของอาชญากรรมต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นหลาย ๆ ครั้งในประเทศนี้

บ๊อบ ณัฐธีร์ : แสดงว่าวันนี้เราอ่อนแอเรื่องการจัดการกับคนที่เสพยาเสพติด?
เอกภพ : ใช่ เราจะต้องอยู่กับสังคมกับกลุ่มคนที่เสพยาเสพติดแล้วถือมีดเดินตามท้องถนนอีกนานแค่ไหน เจ้าหน้าที่ไปจับก็ส่งไปบำบัด แล้วถามว่าสถานที่บำบัด ใช่สถานที่ที่ทำให้ผู้เสพเลิกยาเสพติดได้จริงหรือไม่

บ๊อบ ณัฐธีร์ : ได้ข่าวว่าคุณเอไปยุ่งเกี่ยวกับยาเสพติดตั้งแต่เด็ก ๆ ตอนนั้นเสพไปเพื่ออะไร?
อดีตผู้เสพ : ตั้งแต่อายุ 12 จากการเดินยอดยาก่อนคือรับยาจากเอเย่นต์ มาแล้วเดินไปส่งให้ลูกค้า ได้ทั้งเงินและยามาเสพ เสพเพราะบางทีก็ประชด บางทีก็เสพแล้วสบายใจ จากเครียด ๆ คล้าย ๆ การดื่มแอลกอฮอล์ ทำให้ลืมไม่ต้องสนใจกับปัญหาที่เกิด เวลาพ่อแม่บ่นก็เข้าหูเป็นความแค้น ทำให้ก้าวร้าว และจะเก็บความรู้สึกเอาไว้

บ๊อบ ณัฐธีร์ : เคยระเบิดอกมาไหม ? อย่างที่คุณเอกพูดการเป็นต้นเหตุของอาชญากรรมต่าง ๆ
อดีตผู้เสพ : เคย ถึงกับโยนเพื่อนลงมา ตอนนั้นรู้ตัว แต่คิดจะฆ่า ก็เป็นข่าวหน้า 1 โดนจำคุกไป 26 ปี ลดหย่อนเป็น 4 ปี 6 เดือน เพื่อนแขนหักขาหักแต่ตกลงมาพร้อมกัน เกิดขึ้นตอนเสพ ตอนนั้นฮึกเหิมเลยโดดลงไปพร้อมกันที่ห้วยขวาง เมื่อก่อนยังน่ากลัว ยังหายาก ต้องหลบต้องซ่อน กฎหมายยังเข้มแข็ง แต่เดี๋ยวนี้ไม่ใช่ โทษมันสูงเวลาถูกจับ ซื้อเม็ดเดียวก็ต้องแอบ เพราะครอบครองแม้ 1 เม็ดก็โดนโทษ 9 เดือน หรือ 1 ปี แล้วแต่ศาลจะตัดสิน ทำให้ยาเสพติดไม่ได้ระบาดแบบนี้ ตอนนี้ราคาประมาณ 100 กว่าบาท ทุกวันนี้ ตัวละ 3.50 บาท ถ้าซื้อเป็นแถว แล้วแต่คนขายจะลดให้ ในตลาดมันเยอะมาก ส่วนมากมีแต่คนขายคนเสพไม่ค่อยมี ต้องแย่งกันขาย คนขายก็เสพไปด้วย

บ๊อบ ณัฐธีร์ : พี่เข้าคุกคดียาเสพติดกี่รอบ เข้าไปครั้งแรกเขาให้ทำอะไรเพื่อบำบัดยาเสพติดบ้าง?
อดีตผู้เสพ : ติดคุกใหญ่ก็รอบเดียว แต่เรื่องยาเสพติดนี่นับไม่ถ้วน ประมาณ 13-14 ครั้งเข้าสถานบำบัด ก็ไม่ได้ช่วยอะไร ไปถึงก็ได้กระจกเอาไปนั่งมองตัวเองกลางแดด คิดในใจว่ามองทำไม ทำไมไม่บอกมาเลยว่าต้องทำยังไง ซึ่งไม่ได้อะไรเลย เข้าไปถึงก็ให้ถอดเสื้อผ้าหมดเลยแล้วก็ส่งกางเกงในเสื้อในให้ ของใช้อีก 1 ชุด ห้ามใช้รวมกัน เช้าขึ้นมาคุณก็นั่ง ห้ามพูดคำหยาบ แล้วก็เข้ากลุ่มประชุมเช้า สวัสดีค่ะ วันนี้เป็นยังไงบ้าง ไม่ทราบว่าใครเห็นขยะแล้วทราบมั้ยคะว่าต้องทำอะไรกับมันบ้าง แล้วก็ไปกินข้าว เสร็จแล้วก็มานั่งเข้ากลุ่มประชุมอีก แล้วก็คุยกันเหมือนเดิม

บ๊อบ ณัฐธีร์ : ในกระบวนการการบำบัดมีบ้างไหมที่ออกมาแล้วเปลี่ยนใจ เลิกยาดีกว่า
อดีตผู้เสพ : ไม่มี รอบหนึ่งเข้าไป 120 วันทำแบบนี้ทุกวัน นับวันออกอย่างเดียวเลย กลุ่มที่เข้าไปพร้อมกันก็ออกมาพร้อมกันหมด คันเดียวกัน รวมตังค์กันเลยไปเอายาต่อ ลงรถได้วิ่งไปปาร์ตี้กันเลย เอาเงินจากที่ญาติไปเยี่ยมเก็บไว้วนกลับไปเสพและขายใหม่

บ๊อบ ณัฐธีร์ : การแก้ปัญหายาเสพติดมากว่า 10 ปี เรามาถูกทางหรือไม่และจะชนะกับปัญหายาเสพติดมั้ย?
วิชัย (เลขา ป.ป.ส.) : ต้องแก้ทั้ง 2-3 ทางคือแก้เรื่องแหล่งผลิตก่อน เราไม่สามารถทำลายได้เพราะอยู่ในพื้นที่ชนกลุ่มน้อยไม่ได้อยู่ในประเทศเรา สิ่งที่สำคัญที่สุดคือเคมีภัณฑ์ที่เข้าไปแหล่งผลิต ต้องควบคุมสารโซเดียมไซยาไน เพราะเป็นวัตถุอันตรายที่ไม่ผิดกฎหมาย ขอนำเข้าส่งออกได้ โดยหลักเอาไปใช้ในเหมืองแร่เหมืองทองคำเมื่อก่อนเราควบคุมซูโดฯ ก็ไปเอายาแก้หวัดมาสกัด ก็ไม่ให้ยาแก้หวัดมีซูโดฯ ตอนนี้ผู้ค้าก็หันมาใช้โซเดียมไซยาไน ที่ส่งออกไปประเทศเพื่อนบ้าน ถ้าเขาขออนุญาตถูกต้อง ตำรวจ ทหารก็ทำอะไรไม่ได้ สิ่งที่ต้องทำคือเราจะควบคุมตัวโซเดียมไซยาไน ต้องควบคุมสารตั้งต้น แต่ระบบการบำบัดรักษาเรื่องหลักสูตรเป็นเรื่องของกระทรวงสาธารณสุข คิดว่าการตั้งคณะกรรมการชุดใหม่สถานการณ์น่าจะดีขึ้น และกฎหมายใหม่ก็เพิ่งใช้มาไม่ถึงปี อยู่ในขบวนการปรับต่าง ๆ