ช่วงนี้ราคาหุ้นในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยทำเอานักลงทุนท้อแท้ หลายๆ คนล้างพอร์ตแล้วหันหน้าออกจากตลาดไป (สักพัก) หลายคนที่มีประสบการณ์การลงทุนในตลาดหุ้นมาหลายทศวรรษ พูดเป็นเสียงเดียวกันว่าตลาดหุ้นเปลี่ยนไป มีทั้ง Robot Trading มีทั้ง Short Sale แต่เอาเป็นว่านักลงทุนไม่ว่าจะสายไหน ต่างก็กลายเป็นดาวติดดอยไปไม่รู้ตัว เพราะหุ้นลงแบบไม่มีแนวรับ ได้มีโอกาสคุยกับศิษย์เก่าที่พึ่งทำ IPO หุ้นไป มูลค่าบริษัทหลังเข้าตลาดน้อยกว่าก่อนเข้าเสียอีก
ทั้งๆ ที่ก่อนเข้าตลาดกลุ่มผู้ก่อตั้งก็ไม่ได้จ่ายปันผลเอาเงินสดของกำไรสะสมออกจากบริษัทโดยการกู้สถาบันการเงินเพื่อเอาเงิน IPO มาจ่ายคืนเลย ธุรกิจหลังเข้าตลาดมีต้นทุนการกู้ยืมน้อยกว่าร้อยละ 5 มูลค่าบัญชีสูงกว่าราคาตลาดปัจจุบันเกือบร้อยละ 50 ธุรกิจที่ทำอยู่หลังผ่านการลงทุนในระยะแรกๆ ก็จะสามารถสร้างกระแสเงินสดในรูปแบบของการให้บริการทางเทคโนโลยีทั้งแนวดิ่งและแนวราบ ไม่ต้องไปซื้อกิจการอะไรมาเพิ่ม จ่ายส่วนเพิ่มราคาจากการตีมูลค่าการวาดฝัน เอาเป็นว่าถ้าซื้อตอนนี้ก็ได้ราคาถูกกว่าผู้ก่อตั้งธุรกิจเสียอีก
กลับมาที่ In God We Trust ซึ่งเกิดขึ้นในช่วงสงครามการเมืองของอเมริกา ด้วยศักยภาพทางการทหารที่ใกล้เคียงกันของฝ่ายเหนือและฝ่ายใต้ และข้อจำกัดการรับรู้ข้อมูลข่าวสารทำให้ฝ่ายผู้นำสร้างความมั่นใจให้กับประชาชนในฝ่ายของตนด้วยการรณรงค์สร้างขวัญกำลังใจแก่เหล่าราษฎรผู้ทุกข์ยากจากภัยสงครามว่าพระเจ้าจะเป็นผู้กำหนดโชคชะตา ขอให้เชื่อมั่นวันหน้าจะดีกว่าวันนี้ประมาณนี้
แต่ด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่การจะคาดหวังแต่พระเจ้าคงไม่ใช่สิ่งที่ควรทำ ดังนั้นเราไม่ควรต้องรอสิ่งศักดิ์สิทธิ์แต่ต้องเข้าใจว่า การที่ตลาดหุ้นไทยดิ่งหัวลงก็เพราะตลาดหุ้นอเมริกาขณะนี้เป็นแม่เหล็กที่ดึงดูดเงินลงทุนเข้าไปเป็นจำนวนมาก กองทุนต่างๆ ที่มีเงินมากมายก็ต้องบริหารตามดัชนีอ้างอิงไม่งั้นนักลงทุนก็หนีหมด ในขณะที่นักลงทุนในประเทศไทยกลับขาดความเชื่อมั่นจากทิศทางเศรษฐกิจของประเทศไทยที่ไม่ไปไหนมาทศวรรษกว่าๆ แล้ว
ท้ายสุดขอพูดถึงประเทศเมียนมาร์ ท่ามกลางความยุ่งเหยิงของการเมืองส่งผลต่อเศรษฐกิจโดยตรง ตลาดเงินตราต่างประเทศในเมียนมาร์ถูกควบคุมอย่างเข้มงวด ตามมาด้วยตลาดทองคำ ท่ามกลางความยุ่งเหยิงที่ปรากฏเป็นข่าวไปทั่วโลก ราคาหุ้นของบริษัทจดทะเบียนแห่งหนึ่งในตลาดหุ้นย่างกุ้ง คือ MAEX หรือ Myanmar Agro Exchange Public ซึ่งจำหน่ายหุ้นในราคา IPO ครั้งแรก 1,000 จ๊าด หลังเข้าทำการซื้อขายในตลาดหุ้นย่างกุ้งเมื่อเดือน กรกฏาคม 2566 ราคาหุ้นของ MAEX อยู่ที่ระดับประมาณ 1,700 ถึง 1,800 จ๊าด ราคาและมูลค่าการซื้อขายของ MAEX แทบไม่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญ
อย่างไรก็ตาม ราคาหุ้นของ MAEX ปรับตัวเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องในช่วงเดือนที่ผ่านมา อยู่ที่ระดับ 3,400 จ๊าด โดยเป็นหุ้นตัวเดียวของตลาดหุ้นย่างกุ้งที่มีการเปลี่ยน แปลงเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ สาเหตุเพราะนักลงทุนเริ่มตระหนักถึงการจ่ายเงินปันผลของ MAEX ที่สูงถึงปีละ 230 จ๊าด กล่าวอีกนัยหนึ่งก็คือ หุ้น คือสินทรัพย์ทางการเงิน หากลงทุนในหุ้นที่มีการจ่ายปันผลที่ดี การลงทุนย่อมงอกเงย ให้ผลตอบแทนที่สูงกว่าเงินเฟ้อ
ดังนั้น In God We Trust ที่เราพูดถึงในบริบทปัจจุบัน คือ การสร้างความรู้และทำความเข้าใจถึงการลงทุนทางการเงิน และประเมินผลตอบแทนจากการลงทุนบนพื้นฐานความเป็นจริง หาก God ไม่ทอดทิ้ง ด้วยการเกิดสงครามโลก หรือภัยพิบัติระดับโลกแล้ว ความมั่งคั่งของการลงทุนระยะยาว ย่อมมาจากการมองปัจจัยพื้นฐานของสิ่งที่ลงทุนอย่างเข้าใจนั่นเอง
ท้ายสุดขอยกตัวอย่างคนเมียนมาร์ที่มาทำงานในประเทศไทย ซึ่งมีโอกาสให้คำแนะนำและได้แนะนำให้เขาใช้รายได้จากการทำงานไปลงทุนในตลาดหุ้นย่างกุ้ง ภาพรวมพอร์ตการลงทุนของเขา อาจจะเป็นแรงบันดาลใจให้ แรงงานเมียนมาร์เกือบ 2 ล้านคนในประเทศไทย ท่ามกลางภัยสงครามว่าพระเจ้าจะเป็นผู้กำหนดโชคชะตา ขอให้เชื่อมั่นวันหน้าจะดีกว่าวันนี้ ได้มีกำลังใจเหมือนที่เราพูดกันว่า In God We Trust
รองศาสตราจารย์ ดร.ภัทรกิตติ์ เนตินิยม
หัวหน้าภาควิชาการเงิน คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
