‘ขสมก.’ แจงยิบแผนจัดเช่าเหมารถเอกชนช่วยลดรายจ่ายและภาระหนี้

ขสมก.เดินหน้าจัดหาเหมาเอกชนมาเดินรถเมล์ ระหว่างรอการพิจารณาแผนฟื้นฟูยืนยันถึงความจำเป็นในการจัดหารถ เพื่อให้เพียงพอต่อการให้บริการ มั่นใจว่าจะช่วยลดรายจ่ายและภาระหนี้

21 เม.ย.2565 – นายกิตติกานต์ จอมดวง จารุวรพลกุล ผู้อำนวยการองค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.) เปิดเผยภายหลังที่สหภาพแรงงานรัฐวิสาหกิจองค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (สร.ขสมก.) ยื่นหนังสือถึงนายศักดิ์สยาม ชิดชอบ รมว.คมนาคม เรื่องขอให้เร่งรัดดำเนินการตามมติคณะรัฐมนตรี (ครม.) ครม. เมื่อวันที่ 25 มิ.ย.2562 เห็นชอบในหลักการของแผนฟื้นฟูกิจการองค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพว่า ปัญหาปัจจุบัน ขสมก. มีรถที่มีอายุมากกว่า 30 ปี จำนวน 2,885 คัน และในแต่ละวันจะมีรถวิ่งให้บริการประมาณ 90-95%แต่ก็ยังไม่เพียงพอต่อการให้บริการ และรถยังมีสภาพเก่า ใช้เครื่องยนต์ดีเซลที่ก่อให้เกิดมลภาวะ

นอกจากนี้ ขสมก.ยังมีปัญหาเรื่องการขาดทุนต่อเนื่อง โดยเฉพาะการบริการสาธารณะ (PSO )ทำให้มีต้นทุนค่าเชื้อเพลิง ค่าบริหารจัดการเหมาซ่อม ค่าบำรุงรักษา และค่าจ้างบุคลาการในการเดินรถ  ซึ่งขณะนี้ ขสมก.อยู่ระหว่างการจัดทำแผนฟื้นฟู และมีการปรับแผนจากปี 2562 ที่เป็นการซื้อเช่าเป็นการจ้างเหมาเอกชนแทน โดยปัจจุบันอยู่ระหว่างการพิจารณาของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

นายกิตติกานต์ กล่าวว่า ในระหว่างที่รอการพิจารณาแผนฟื้นฟู ขสมก.จำเป็นที่จะต้องจัดหารถก่อน ซึ่งเป็นแผนระยะสั้น 2 ปี เนื่องจาก ขสมก.ได้ใบอนุญาตการเดินรถจากกรมการขนส่งทางบก โดยกำหนดว่า ภายใน 1 ปี ขสมก. ต้องบรรจุรถใหม่ไม่น้อยกว่าร้อยละ 30 ใน 90 เส้นทาง จึงต้องเร่งดำเนินการจ้างเอกชนในการเดินรถ ซึ่งกำหนดว่า  จะเป็นการจ้างเหมาบริการให้เอกชนจัดหารรถพร้อมพนักงานขับรถ แต่การบริหารจัดการ ความถี่รถ การปล่อยรถ เป็นของเขตการเดินรถทั้ง 8 เขต

“เอกชนได้รายได้จากการจ้างของขสมก. คิดเป็นกิโลเมตร ล่าสุด บอร์ด ขสมก.พิจารณาเห็นชอบตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา โดยขณะนี้อยู่ระหว่างการจัดทำทีโออาร์ คาดว่าจะประกาศทีโออาร์ในเดือนพฤษภาคมนี้ และสามารถจัดหารถได้ในเดือนตุลาคมนี้ แต่หากมีผู้คัดค้านก็จะทำให้ระยะเวลาเพิ่มขึ้นอีก”นายกิตติกานต์ กล่าว

อย่างไรก็ตามส่วนกรณีที่สหภาพฯ ขสมก.ตั้งข้อสังเกตว่า การเหมาจ้างให้เอกชนมาเดินรถ คันละ 6,000 กว่าบาทต่อวันสูงเกินกว่าความเป็นจริง มองว่าหากคิดต้นทุนตามข้อเท็จจริง รถขสมก.ครีมแดง มีค่าใช้จ่ายต้นทุนต่อคันต่อวัน เกิน 6,000 บาท แบ่งเป็น ค่าเหมาซ่อม 1,400 บาทต่อคัน ค่าเชื้อเพลิงหากคิดค่าดีเซลอยู่ที่ลิตรละ 28-30 บาท อยู่ที่ 2,600 บาทต่อกิโลเมตร ค่าจ้างคนขับรถขสมก. 3,000 บาทต่อคันต่อวัน แต่หากจัดหารถใหม่ จะมีต้นทุนดำเนินการใกล้เคียงกับการขอเงินอุดหนุน PSO แต่จะมีต้นทุนถูกกว่าบริหารจัดการในปัจจุบันเพราะเป็นรถอีวี ค่าเชื้อเพลิงอยู่ที่ 3.50 บาท และตามสัญญาเป็นภาระเอกชน ทำให้ต้นทุนลดลง

นายกิตติกานต์ กล่าวว่า ในส่วนของราคาค่าโดยสาร 30 บาท เป็นราคาในแผนฟื้นฟู ที่ยังไม่ได้รับการเห็นชอบจากครม. โดยยืนยันว่า จะยังใช้ราคาปกติรถครีมแดง 8-10 บาท ส่วนรถปรับอากาศ 15-25 บาทตามระยะทาง ปัจจุบันขสมก. มีผู้โดยสาร 5-6 แสนคนในวันธรรมดา และ 3-4 แสนคนในวันหยุด ซึ่งแตกต่างจากปี 2562 ที่มีผู้ใช้บริการ 9 แสนคนต่อวัน

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ก่อนหน้านี้ นายศักดิ์สยาม กล่าวว่า ขสมก. เตรียมดำเนินการจ้างเอกชนวิ่งให้บริการตามระยะทาง โดยใช้รถปรับอากาศใช้พลังงานที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพื่อให้รถโดยสารเพียงพอต่อการให้บริการประชาชน ซึ่งในปัจจุบัน ขสมก. มีรถวิ่งให้บริการอยู่ประมาณ 2,900 กว่าคัน และเมื่อ ต.ค. 2564 ที่ผ่านมา ได้ปลดระวางรถ จำนวน 70 กว่าคัน ทั้งนี้ ขสมก. อยู่ระหว่างการสรุปข้อมูลว่า จะต้องจ้างเอกชนวิ่งรถจำนวนกี่คัน และนำมาวิ่งให้บริการในเส้นทางใดบ้าง โดยเฉพาะเส้นทางที่มีประชาชนใช้บริการเป็นจำนวนมาก และคาดว่า จะนำมาวิ่งให้บริการได้ในช่วงไตรมาส 2 ปี 2565

สำหรับการดำเนินการดังกล่าวนั้น เพื่อไม่ให้เกิดความล่าช้าในการอำนวยความสะดวกการเดินทางของประชาชน และจะทำให้ผลการดำเนินการของ ขสมก. มีรายรับสอดคล้องกับรายจ่าย ไม่ต้องกู้เงินเพิ่ม สามารถบริหารจัดการองค์กรได้อย่างมีประสิทธิภาพ เนื่องจากหากยังคงใช้รูปแบบเดิม ขสมก. จะต้องเสียค่าซ่อมบำรุง 10 ปี มูลค่ากว่า 30,000 ล้านบาท รวมถึงถ้าไม่มีการดำเนินการใดๆ จะทำให้มูลค่าหนี้สะสมของ ขสมก. เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยเมื่อปี 2563 ขสมก.มีหนี้สะสม 132,000 ล้านบาท แต่ในปัจจุบันมีมูลค่าสูงถึง 140,000 ล้านบาท