ชุมชนป่าแม่เมาะ เตรียมประชุมขอคืนที่ดินทำกิน แฉขบวนการลักลอบตัดไม้

ชาวกะเหรี่ยงแม่เมาะเตรียมประชุมขอคืนพื้นที่ทำกินหลังยื่นหนังสือถึงศูนย์ดำรงธรรม แฉมีขบวนการลักลอบตัดไม้ ผู้ว่าฯลำปางถามหาเอกสารการครอบครองที่ดิน ชี้ปัญหารุกป่าไม่จบตรงยื่นเอกสาร

2 มิ.ย.2566 - จากกรณีชาวบ้านชุมชนบ้านห้วยตาด หมู่ 4 บ้านจำปุย ต.บ้านดง อ.แม่เมาะ จ.ลำปาง ได้ยื่นหนังสือถึงศูนย์ดำรงธรรม อ.แม่เมาะ และศูนย์ดำรงธรรม จ.ลำปาง เพื่อขอให้แก้ไขปัญหาของชุมชน เนื่องจากที่ดินทำกินของชาวบ้าน 40 ครอบครัว 359 ไร่ ถูกหน่วยเฉพาะกิจค่ายประตูผาและหน่วยป่าไม้ท่าสีบุกยึดไว้โดยอ้างว่าเป็นพื้นที่ป่าสงวน แต่ชาวบ้านต่างยืนยันว่าส่วนใหญ่ป็นที่ดินทำกินดั้งเดิม และขอให้ทางการเร่งพิสูจน์สิทธิและระหว่างนี้ขอผ่อนปรนเพื่อทำการเพาะปลูกก่อนเพราะเป็นช่วงต้นฤดูเพาะปลูก

ความคืบหน้าล่าสุดได้รับการเปิดเผยชาวบ้านที่ได้รับความเดือดร้อนรายหนึ่งว่า ขณะนี้ที่ดินที่ถูกยึดไปยังคงไม่มีการพิสูจน์สิทธิและชาวบ้านยังไม่ได้ทำการเพาะปลูกใดๆ จึงเป็นห่วงว่าในปีหน้าจะไม่มีข้าวกินและไม่มีรายได้จากพืชเกษตรในไร่หมุนเวียน ทั้งนี้ชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมและมีพื้นที่อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ โดยเฉพาะหมู่บ้านจำปุย หมู่ 4 ส่วนใหญ่เป็นชนเผ่ากะเหรี่ยง และมีขมุบ้าง โดยอาศัยมาก่อนจะมีค่ายประตูผา ชาวบ้านมีอาชีพทำไร่หมุนเวียนและนำของป่ามาจำหน่าย

“หลังจากทหารกับเจ้าหน้าที่ป่าไม้เข้ามา เขาไม่เข้าใจวิถีชาวบ้าน คิดว่าเราทำไร่หมุนเวียนทำลายป่า บุกเบิกพื้นที่ใหม่ แต่กะเหรี่ยงมีวิถีที่ไม่ทำลายป่า ที่ผ่านมามีการตกลงกับหลายครั้กับ ผบ.ค่ายประตูผา แต่ก็แค่พูดคุยไม่มีหลักประกันชัดเจน เมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา ทหารกับป่าไม้เข้ามายึดที่ดินชาวบ้านทั้งหมด 63แปลง”เขากล่าว

ชาวบ้านที่ได้รับความเดือดร้อนยังกล่าวยอมรับว่า ชาวบ้านส่วนหนึ่งบุกรุก 5 แปลง แต่ที่เหลือก็เป็นที่ทำกิน ที่น่าสนใจคือขณะนี้มีขบวนการลักลอบตัดไม้ ได้เข้ามาตัดไม้ในเขตป่าสงวนในส่วนพื้นที่ที่กรมป่าไม้อนุญาตให้ทหารใช้ ซึ่งเชื่อว่ามีเจ้าหน้าที่รัฐรู้เห็น แต่พอเป็นข่าวก็เลยเอาที่ทำกินชาวบ้านมาเป็นแพะ ล่าสุดเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา ชาวบ้านได้ไปยื่นหนังสือถึงศูนย์ดำรงธรรม และผู้ว่าราชการ จ.ลำปาง ซึ่งทางผู้ว่าฯ รับรองจะดำเนินการให้ โดยมอบหมายป่าไม้ที่3 จ.ลำปาง ตรวจสอบข้อเท็จจริง

“ตอนนี้เราไม่รู้ว่าจะมีที่ดินทำกินหรือไม่ เนื่องจากเจ้าหน้าที่รัฐบอกให้รอจนกว่าจะตรวจสอบข้อเท็จจริง ข้าวโพด ข้าว การปลูกสร้าง พอเป็นข่าวทหารก็มาบอกว่าข่าวที่ออกไปไม่เป็นความจริงเพราะทหารไม่เคยข่มขู่ชาวบ้านมีแต่ป่าไม้ที่ข่มขู่ แต่เรื่องของเรื่องคือเป็นชุดเดียวกัน ปฏิเสธไม่ได้ว่าชาวบ้านถูกข่มขู่ โดยในวันที่ 6 มิถุนายนนี้ ชาวบ้านจะประชุมกันอีกครั้ง ตอนนี้ชาวบ้านต่างรู้สึกหวาดระแวงเพราะทหารนำสำเนาบัตรประชาชนของชาวบ้านทั้งหมดไป ทหารยังไม่ได้แจ้งความอะไร แต่ชาวบ้านก็อยากได้คืน เราขอที่ทำกินจนกว่ารัฐบาลชุดใหม่จะชัดเจน เราเรียกร้องให้กันพื้นที่ทำกินชัดเจนเดี๋ยว ผบ.ค่ายเปลี่ยนใหม่ก็จะมาอีกนโยบาย ซึ่งเราก็ยอมรับว่ามีบางส่วนรุกป่าจริงๆ" แหล่งข่าวกล่าว

ด้านนายชัชวาลย์ ฉายะบุตร ผู้ว่าราชการ จ.ลำปาง ให้สัมภาษณ์สำนักข่าวชายขอบว่า ปกติแล้วหากเรื่องเกิดใน พื้นที่ อ.แม่เมาะ จะมอบหมายให้รองผู้ว่าฯที่รับผิดชอบ อ.แม่เมาะไปดูแล ในขณะที่ยื่นให้ศูนย์ดำรงธรรม จ.ลำปาง จะมีผู้อำนวยการศูนย์ดูแล ก่อนอื่นเลยกลุ่มชาติพันธุ์จะอ้างว่าครอบครองที่ดินต้องถามว่ามีหลักฐานอะไร นี่คือหลักการทั่วไป ดูว่าเขามีหลักฐาน สค.1 หรือเอกสารต่างๆหรือไม่ เพราะมี พรบ.ที่ดินออกมา ถ้าไม่ได้แจ้งครอบครองก็ต้องเป็นไปตามกฎหมายใช้บังคับกับคนทั่วไป ต้องมีหลักฐาน ประเด็นต่อไปคือการสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่นมีหรือไม่ เขามีหลักฐานอะไรหรือเปล่าถ้าประกาศเป็นพื้นที่ป่าสงวนหรืออุทยานก็ต้องเป็นไปตามกฎหมาย

“กลุ่มที่มายื่นหนังสือต้องดูว่า กฎหมายครอบคลุมมากน้อยอย่างไร ถ้าไม่มีหลักฐานต้องดูกฎหมายว่าสงวนเพื่อให้ประชาชนใช้ประโยชน์ร่วมกัน สมมุติว่ากลุ่มชาติพันธุ์ยื่นหนังสือกับผม ผมก็จะส่งให้นายอำเภอดำเนินตามกระบวนการต่อไป เพื่อแก้ไขปัญหาที่มีตามขั้นตอนต่างๆ ปัญหาที่ดินต้องใช้เวลา ไม่จบตรงเอกสารของผู้ยื่นคำร้องครบถ้วนหรือไม่ แสดงสิทธิในการอยู่ได้จริง ไม่ใช่อยู่ดีๆกล่าวอ้างว่าอยู่มา 100ปีแล้ว คนยื่นอายุเท่าไรมันขัดแย้งกันอยู่ในตัว อีกประเด็นคือกลุ่มชาติพันธุ์ไม่อยู่กับพื้นที่เดิม คนนู้นย้ายมาคนนี้ย้ายไปผ่านมาไม่รู้กี่สิบปีโดยที่ผ่านมามีเงินช่วยเหลือ เงินชดเชย แต่ตอนนี้ของกลุ่มนี้ผมไม่แน่ใจ" นายชัชวาลย์ กล่าว