'หมอเฉลิมชัย' เผย 'Long Covid' มีความสำคัญอย่างไรกับเด็ก เมื่อหายแล้วมีความผิดปกติหลายเดือน

'หมอเฉลิมชัย' เผยอาการ Long Covid พบเด็ก ซึ่งรวมทั้งผู้ใหญ่ด้วย เมื่อหายจากโควิดดีแล้วแต่มีความผิดปกติต่อเนื่องกันไปหลายเดือน เช่น ปวดหัว อ่อนเพลีย นอนไม่หลับ ฯ

26 ม.ค.2565 - น.พ.เฉลิมชัย บุญยะลีพรรณ รองประธานกรรมาธิการการสาธารณสุข วุฒิสภา โพสต์ข้อความ ผ่านเฟซบุ๊ก มีเนื้อหาดังนี้

ความรู้เรื่องCOVID-19 (ตอนที่1102)

Long Covid คืออะไร มีความสำคัญอย่างไรกับเด็ก โดยเฉพาะในช่วงที่จะเริ่มฉีดวัคซีนในเด็กอายุ 5 ขวบขึ้นไป

สถานการณ์โควิดระบาดระลอกใหม่ทั่วโลก พบว่ากลุ่มที่ติดเชื้อมีอัตราสูงขึ้นเป็นลำดับคือ กลุ่มเด็กอายุน้อยกว่า 12 ขวบลงมา

เพราะเป็นกลุ่มที่ยังไม่ได้รับวัคซีน จึงทำให้ประเทศต่างๆทั่วโลกเริ่มสนใจที่จะเร่งฉีดวัคซีนให้เด็กอายุ 5-11 ปีรวมทั้งประเทศไทยด้วย

ทางการของไทย ได้ประกาศนโยบายชัดเจนที่จะส่งเสริมให้เด็กอายุ 5-11 ปี เข้ารับการฉีดวัคซีนได้ตั้งแต่วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2565 เป็นต้นไป(โดยความสมัครใจ)

ทำให้เกิดคำถามมากมายกับพ่อแม่ผู้ปกครอง ถึงเรื่องความปลอดภัยหรือผลข้างเคียงของวัคซีนกับเด็ก
เช่นเดียวกับที่เคยเกิดขึ้นมาแล้ว ในช่วงให้ฉีดวัคซีนในเด็กนักเรียนอายุ 12-17 ปี ในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา

เพราะพ่อแม่ทุกคนจะรักบุตรหลาน และจะระมัดระวังผลกระทบต่อเด็กมากกว่าตนเองเสมอ
จึงจำเป็นที่จะต้องมาดูข้อมูลกันให้ครบถ้วนสมบูรณ์ เพื่อชั่งใจกันอีกครั้งหนึ่ง เช่นเดียวกับช่วงที่ผ่านมา

1) วัคซีนที่ฉีดให้เด็กครั้งนี้คือ Pfizer ซึ่งได้รับการอนุมัติอย่างเป็นทางการจากต่างประเทศ และได้รับการอนุมัติจากอย.ไทยแล้ว มีขนาดเพียงหนึ่งในสามของที่ฉีดให้กับเด็กโตและผู้ใหญ่ คือขนาด 10 ไมโครกรัม

2) เด็กติดโควิดง่ายกว่าผู้ใหญ่ เพราะขาดความระมัดระวัง รวมทั้งเรื่องการใส่หน้ากากอนามัยก็มีวินัยน้อยกว่าผู้ใหญ่

3) เด็กเมื่อติดโควิดแล้ว จะมีอาการน้อย นอนโรงพยาบาลน้อยกว่า 2% เสียชีวิตน้อยกว่า 0.03%

4) โควิดที่ติดเชื้อแล้ว แม้หายดี ก็จะมีส่วนหนึ่งที่มีผลตามมาที่เรื้อรังไปอีกหลายเดือน ที่เรียกว่า Long Covid
เราจึงจำเป็นที่จะต้องมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่อง Long Covid ในเด็ก

Long Covid มีชื่อเรียกอีกสองอย่างคือ Chronic Covid หรือ Covid Long Hauler ซึ่งเกิดจากการรวบรวม ข้อมูลของคุณหมอเด็กและคุณหมอโรคติดเชื้อ

พบว่าในบรรดาเด็ก ซึ่งจริงๆรวมทั้งผู้ใหญ่ด้วย เมื่อหายจากโควิดดีแล้วโดยเอกซเรย์ปอดปกติ ตรวจเลือดปกติไม่มีเชื้อไวรัสแล้ว แต่ปรากฏว่ามีความผิดปกติต่อเนื่องกันไปหลายเดือน

โดยได้มีรายงานวิจัยที่สำคัญรวบรวมถึง 14 การศึกษาเข้าด้วยกัน มีจำนวนเด็กที่รวบรวม 19,426 รายเป็นเด็กและเยาวชนในประเทศรายได้สูง ระยะเวลาที่เกิดอาการมีตั้งแต่สี่สัปดาห์จนถึงห้าเดือน และพบจำนวนเด็กที่มีอาการ 4-66% (แตกต่างกันไปแต่ละรายงานการศึกษา)

ประกอบด้วย

ปวดหัว
อ่อนเพลีย
นอนไม่หลับ
สมาธิไม่ดี
ปวดท้อง
ปวดกล้ามเนื้อปวดข้อ
คัดจมูกมีน้ำมูกเรื้อรัง
ไอเรื้อรัง
แน่นหน้าอก
น้ำหนักลด
ไม่ได้กลิ่น

โดยการศึกษา Long Covid ดังกล่าวนั้น ยังมีข้อจำกัดหลายประการทั้งเรื่องระยะเวลาที่จะติดตาม ว่าควรจะตามนานเท่าใด และอาการต่างๆนั้นยังขาดการเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุมซึ่งไม่ได้เป็นโควิด

อย่างไรก็ตาม อาการดังกล่าวมีอยู่จริง พบค่าเฉลี่ยว่าจะเป็นอยู่นานสองถึงสามเดือน

ในช่วงแรก เรามีความรู้เกี่ยวกับเรื่อง Long Covid ค่อนข้างน้อย แต่เมื่อเวลาผ่านไป ก็เริ่มพบความชัดเจนมากขึ้น และพบเปอร์เซ็นต์ที่เพิ่มขึ้นเป็นลำดับ

จึงทำให้เป็นข้อเท็จจริงที่สำคัญประการหนึ่ง เพื่อให้พ่อแม่ผู้ปกครองใช้ประกอบการพิจารณาชั่งน้ำหนัก ระหว่างการติดเชื้อที่อาจเกิด Long Covid กับผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นจากการฉีดวัคซีน

ก็คงจะต้องใช้ดุลพินิจกันของแต่ละครอบครัวต่อไป