ติดโควิดทั่วโลก ทะลุ 286 ล้าน 'หมอธีระ' เตือนไวรัสหลบหลีกภูมิคุ้มกันยากที่จะตามทัน

'หมอธีระ'เผยติดเชื้อโควิด-19 ทั่วโลก ทะลุ 286 ล้านไปแล้ว ชี้ความสามารถของไวรัสที่พยายามหลบหลีกภูมิคุ้มกันยากมากที่ทุกประเทศจะไล่ตามทัน เตือนการใช้ ATK หากเป็นผลลบ มีโอกาสเป็นผลลบปลอมได้

31 ธ.ค.2564 - รศ.นพ.ธีระ วรธนารัตน์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ความข้อความผ่านเฟซบุ๊ก ถึงสถานการณ์การระบาดของโควิด-19 ทั่วโลกประจำวันที่ 31 ธ.ค.2564 มีเนื้อหาดังนี้
ทะลุ 286 ล้านไปแล้ว

เมื่อวานทั่วโลกติดเพิ่มสูงถึง 1,791,610 คน ตายเพิ่ม 6,278 คน รวมแล้วติดไปรวม 286,728,423 คน เสียชีวิตรวม 5,445,126 คน

5 อันดับแรกที่ติดเชื้อสูงสุด ยังเป็นเช่นเดิมคือ อเมริกา ฝรั่งเศส สหราชอาณาจักร สเปน และอิตาลี

จำนวนติดเชื้อใหม่ในแต่ละวันของทั่วโลกตอนนี้ มาจากทวีปเอเชีย ยุโรป และอเมริกาเหนือ ซึ่งรวมกันคิดเป็นร้อยละ 91.19 ของทั้งโลก ในขณะที่จำนวนการเสียชีวิตคิดเป็นร้อยละ 92.52

ล่าสุดจำนวนติดเชื้อใหม่จากทวีปยุโรปนั้นคิดเป็นร้อยละ 54.08 ของทั้งโลก ส่วนจำนวนเสียชีวิตเพิ่มคิดเป็นร้อยละ 58.55

เมื่อวานนี้จำนวนติดเชื้อใหม่มีประเทศจากยุโรปครอง 7 ใน 10 อันดับแรก และ 12 ใน 20 อันดับแรกของโลก
...สำหรับสถานการณ์ไทย

ระบบรายงานจำนวน ATK ของ DDC ปิดปรับปรุง จึงไม่มีรายงานให้สาธารณะได้ทราบว่าจำนวนมีมากน้อยเพียงใด

ลำพังตัวเลขรายงานติดเชื้อในแต่ละวัน เมื่อวาน 3,037 คน ไม่สามารถสะท้อนสถานการณ์ได้อย่างละเอียดพอ

ส่วนจำนวนเคส Omicron ที่แถลงผ่านสื่อเมื่อวานนี้ 934 คน อัตราการเพิ่มขึ้นของจำนวนเคสสะสม เฉลี่ยวันละ 28% นับตั้งแต่ 18 ธันวาคมเป็นต้นมา

...อัพเดต Omicron
"ในแง่จำนวนคนที่ติดเชื้อ"
Omicron ทำให้จำนวนติดเชื้อใหม่ในแต่ละวันสูงมากกว่าสถิติสูงสุดของทุกระลอกที่ผ่านมาถึง 2 เท่า
"เรื่องของการแพร่เชื้อติดเชื้อ"

ล่าสุด งานวิจัยจากทีมนิวซีแลนด์ เผยแพร่ในวารสารโรคติดเชื้อระดับสากล Emerging Infectious Diseases ชี้ให้เห็นว่าโรคโควิด-19 นั้นสามารถแพร่เชื้อติดเชื้อกันได้ผ่านทางอากาศ (airborne transmission) โดยทำการสอบสวนโรคพบว่ามีการติดเชื้อกันในสถานที่กักตัว ซึ่งห้องพักของผู้ติดเชื้อที่เป็นแหล่งแพร่นั้นอยู่ตรงข้ามกับกลุ่มผู้ที่ติดเชื้ออีก 3 คน

ถึงแม้งานวิจัยนี้จะเป็นสายพันธุ์เดลต้า แต่ก็ตอกย้ำให้เห็นถึงความสำคัญในการป้องกันสายพันธุ์อื่น รวมถึง Omicron ซึ่งสามารถแพร่ได้เร็วกว่าสายพันธุ์เดิม 4.1 เท่า

ทั้งนี้ ปรากฏการณ์ในนิวซีแลนด์ก็สอดคล้องกับคำแนะนำขององค์การอนามัยโลกที่ระบุถึงการแพร่เชื้อทางอากาศ และเป็นช่องทางการแพร่เชื้อลักษณะคล้ายคลึงกับเหตุการณ์ระบาดเป็นกลุ่มก้อนใหญ่ในหลายประเทศในระลอก Omicron ดังที่เราได้ทราบกัน เช่น นอร์เวย์ สเปน ฯลฯ

"การใส่หน้ากากเสมอ อยู่ห่างจากคนอื่น ล้างมือ เลี่ยงการปาร์ตี้สังสรรค์ เลี่ยงที่แออัดหรือระบายอากาศไม่ดี" เหล่านี้คือ Non-pharmaceutical interventions (NPI) หรือมาตรการเกี่ยวกับการปฏิบัติป้องกันตัวที่จำเป็นอย่างยิ่งในยุคโรคระบาดเช่นนี้

เหลียวมองเรื่องความรู้เกี่ยวกับภูมิคุ้มกัน วัคซีน และความสามารถของไวรัสที่พยายามหลบหลีกภูมิคุ้มกันแล้ว ศึกโรคระบาดนั้นยาวนาน และยากมากที่ทุกประเทศจะไล่ตามทัน เนื่องจากข้อจำกัดด้านทรัพยากร รวมถึงสัจธรรมที่เราเห็นได้ว่าระบบ กลไก และนโยบายต่างๆ ไม่สามารถปรับตัวยืดหยุ่นหรือเปลี่ยนแปลงต่อสถานการณ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

คำแนะนำในวันสิ้นปี 2021 ยังเป็นเช่นเดิมคือ การป้องกันตัวอย่างเคร่งครัดเป็นกิจวัตร
mRNA vaccines ควรได้รับการใช้เป็นวัคซีนหลัก รวมถึงเข็มกระตุ้น
ระบบการตรวจคัดกรองโรคและการกักตัวนั้นเป็นปราการด่านสำคัญของประเทศ
ระบบตรวจคัดกรองโรค RT-PCR จำเป็นต้องได้รับการลงทุนขยายศักยภาพให้สามารถทำได้มาก ครอบคลุมทุกพื้นที่ และทำให้ประชาชนเข้าถึงบริการได้ง่าย ไม่ติดกฎเกณฑ์หยุมหยิม และเป็นบริการสาธารณสุขที่ฟรีสำหรับทุกคน

ยามระบาดยังหนักหนาดังเช่นปัจจุบัน หน้ากากอนามัยทางการแพทย์ แอลกอฮอล์ล้างมือ และชุดตรวจ ATK จำเป็นต้องได้รับการแจกจ่ายให้ประชาชนอย่างทั่วถึง และเพียงพอ โดยไม่คิดค่าใช้จ่าย เพราะถือเป็นอาวุธสำคัญในการป้องกันตัวและป้องกันประเทศ

และต้องไม่ลืม ย้ำเตือนประชาชนว่า การใช้ ATK ตรวจในยามระบาดเช่นนี้ หากผลบวก โอกาสติดเชื้อจริงมีสูง แต่หากเป็นผลลบ จะมีโอกาสเป็นผลลบปลอมได้ ไม่ได้การันตีว่าจะไม่ติดเชื้อ ทั้งนี้หากมีความเสี่ยงหรือมีอาการชัดเจน ควรตรวจด้วยวิธี RT-PCR ซ้ำ หรือใช้ ATK ตรวจบ่อยๆ

ด้วยรักและห่วงใย
อ้างอิง
Fox-Lewis A, Williamson F, Harrower J, Ren X, Sonder GJB, McNeill A, et al. Airborne transmission of SARS-CoV-2 Delta variant within tightly monitored isolation facility, New Zealand (Aotearoa). Emerg Infect Dis. 2022 Mar [cited 31 December 2021].