มีหนาว! นักไวรัสวิทยาบอกโอมิครอนเปลี่ยนตัวเองฉับพลันมาก

นักไวรัสวิทยาชี้ไวรัสมีการกลายพันธุ์และเปลี่ยนตัวเองเร็วมาก เผย BA.5 ต่างจาก BA.1 แบบไม่เห็นหลัง ต่อไปอาจเจอสายพันธุ์ใหม่อีกพรึ่บ

28 ก.ค.2565 - ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา นักไวรัสวิทยา ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) โพสต์เฟซบุ๊กว่า ช่วงที่โอมิครอน BA.1 ระบาดตอนต้นปียังมีผู้ป่วยที่ติด BA.1 แบบที่ไม่มีภูมิจากวัคซีนมาก่อนพอสมควร ทำให้นักวิจัยสามารถนำภูมิจากการติดเชื้อ BA.1 ตามธรรมชาติ ซึ่งถือว่าเป็นโอมิครอนตัวแรก มาทดสอบความสามารถในการยับยั้งไวรัสโอมิครอนตัวใหม่ๆ รวมถึงไวรัสที่เป็นลูกผสมระหว่าง BA.1 กับ Delta (XD) ด้วย

จากผลการศึกษาจะเห็นชัดว่า BA.1 แตกต่างจากสายพันธุ์ดั้งเดิมมากจน ภูมิที่ได้จากการติดเชื้อตามธรรมชาติมาไม่สามารถข้ามไปป้องกันสายพันธุ์เก่าได้เลย คล้ายๆกับคนที่มีภูมิจากวัคซีนสายพันธุ์เก่ามาถ้าไม่ boost เพิ่ม BA.1 ก็จะหนีได้หมดเช่นกัน อันนี้เห็นชัดว่าการกลายพันธุ์ของโอมิครอนเปลี่ยนแบบฉับพลันมากๆ

ที่น่าสนใจคือ ไวรัสในตระกูลที่ WHO เรียกว่า Omicron เหมือนกันอย่าง BA.2, BA.3 และ BA.4/BA.5 เราคาดหวังว่าน่าจะมีความใกล้เคียงกับ BA.1 มากกว่าสายพันธุ์เดิม ซึ่งข้อมูลบอกว่าน่าจะเป็นเช่นนั้นจริงๆ เพียงแต่ ไวรัสตัวใหม่ๆ เหล่านี้หนีภูมิจาก BA.1 ไวมากๆ ที่ชัดที่สุดคือ BA.4/BA.5 ที่ระดับภูมิคุ้มกันจาก BA.1 แทบจะยับยั้งไวรัสไม่ได้แล้ว ใกล้เคียงกับสายพันธุ์ดั้งเดิมมาก ทั้งๆ ที่ไวรัสทั้งสองชื่อเป็นกลุ่ม BA หรือ โอมิครอนเหมือนกัน ซึ่งการใช้ชื่ออักษรกรีกเป็นตัวระบุสายพันธุ์ใหม่ที่แตกต่างคงไม่มีประโยชน์ หรือ ไม่ทำกันแล้ว เพราะข้อมูลชัดว่า BA.5 วันนี้ไม่เหมือนกับ BA.1 พอที่จะเรียกว่าครอบครัวเดียวกันอีกต่อไป

วัคซีนรุ่นใหม่ที่ตอนแรกตั้งใจใช้ BA.1 เป็นแอนติเจนหลัก ถูก FDA ให้กลับไปปรับใหม่เป็น BA.5 แทน คงเนื่องจากสาเหตุนี้ แต่อีกไม่กี่เดือนข้างหน้าเราอาจจะเจอกับ BA.xx ที่ภูมิจาก BA.5 เอาไม่อยู่เช่นกัน เป็นสิ่งที่ไม่เกินการคาดเดาครับ

https://www.tandfonline.com/.../10.../22221751.2022.2099305