‘จับผิด’ ปูติน...เจาะลึกหรือริษยา?

ประธานาธิบดีปูตินของรัสเซียร่ายยาวเล่าประวัติศาสตร์ให้พิธีกรทักเกอร์ คาร์สันฟังในการสัมภาษณ์ที่กำลังถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวางไปทั่วโลก

มีหลายประเด็นที่ปูตินกล่าวอ้าง...แต่นักประวัติศาสตร์หลายสำนักออกมาโต้ว่าหลายประเด็นเป็นการ “กล่าวอ้าง” ของปูตินมากกว่าที่จะเป็น “ความจริงตามประวัติศาสตร์”

สำนักข่าวบีบีซีไปสอบถามจากผู้เชี่ยวชาญเรื่องรัสเซียเพื่อตรวจสอบความถูกต้องแม่นยำของข้อมูลของปูติน เพราะพิธีกรคนนี้คงไม่ได้ทำการบ้านมามากพอที่จะซักไซ้ไล่เรียงปูตินให้เกิดความกระจ่างชัดเท่าที่ควร

ปูตินเริ่มการสัมภาษณ์โดยอ้างว่าปี ค.ศ. 862 เป็นปีแห่ง "การสถาปนารัฐรัสเซีย"

เป็นปีที่รูริค เจ้าชายแห่งสแกนดิเนเวียได้รับเชิญให้ปกครองเมืองโนฟโกรอด เมืองหลวงของมาตุภูมิ ซึ่งเป็นผู้คนที่จะพัฒนามาเป็นชาวรัสเซียในปัจจุบันในที่สุด

ปูตินเปรียบเทียบสิ่งที่เขาอ้างว่าเป็นประเพณีที่สืบทอดกันมานานของความเป็นรัฐของรัสเซียซึ่งมีมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 9 กับ "สิ่งประดิษฐ์" สมัยใหม่ที่เรียกว่ายูเครน

ปูตินยืนยันว่ายูเครนเป็นประเทศที่ถูก "สร้าง" มาในช่วงปลายศตวรรษที่ 20 เท่านั้น

บีบีซีถาม เซอร์เกย์ รัดเชนโก นักประวัติศาสตร์จากสถาบันการศึกษานานาชาติขั้นสูงจอห์น ฮอปกินส์

ได้รับคำตอบว่าคำกล่าวอ้างของปูตินเป็น "ความเท็จโดยสิ้นเชิง"

อาจารย์ท่านนี้บอกว่า

"ปูตินกำลังพยายามสร้างเรื่องราวย้อนหลัง โดยกล่าวว่ารัสเซียในฐานะรัฐเริ่มมีการพัฒนาในศตวรรษที่ 9

“ถ้าเช่นนั้น คุณก็สามารถพูดได้อย่างเท่าเทียมเช่นกันว่ายูเครนในฐานะรัฐเริ่มมีการพัฒนาในศตวรรษที่ 9 โดยใช้หลักฐานและเอกสารชุดเดียวกันทุกประการ

ผู้เชี่ยวชาญท่านนี้บอกว่า

“ปูตินพยายามใช้ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์บางอย่างเพื่อสร้างเรื่องราวที่มีรัฐเป็นศูนย์กลาง ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อรัสเซีย เมื่อเทียบกับการรวมตัวกันทางเลือกอื่นๆ”

ผู้รู้อีกคนหนึ่งคือโรนัลด์ ซูนี ศาสตราจารย์แห่งมหาวิทยาลัยมิชิแกน ซึ่งบอกว่ามาตุภูมิประกอบด้วย "กลุ่มโจรที่เผาเมืองหลวงของตนเองซ้ำแล้วซ้ำเล่า"

เขาเสริมว่านายปูตินกำลังทำซ้ำ "ตำนานที่ก่อตั้งขึ้น ณ จุดหนึ่งในอดีตโดยซาร์แห่งมอสโก ซึ่งสืบเชื้อสายมาจาก Rurik"

"ตำนานนี้ตกผลึกในมอสโกเพื่อพิสูจน์การยึดอำนาจของจักรวรรดิเหนือยูเครน"

อีกเรื่องหนึ่งคือประเด็น'กลุ่มชาติพันธุ์พิเศษ'

ปูตินบอกกับทัคเกอร์ คาร์ลสันว่าเมื่อถึงศตวรรษที่ 17 เมื่อโปแลนด์เข้ามาปกครองบางส่วนของยูเครนในปัจจุบัน พวกเขาเสนอแนวคิดที่ว่าประชากรในพื้นที่เหล่านั้น "ไม่ใช่ชาวรัสเซียเสียทีเดียว เพราะพวกเขาอาศัยอยู่บริเวณชายขอบ พวกเขาจึงเป็นชาวยูเครน ”

“แต่เดิมคำว่าภาษายูเครนหมายความว่าบุคคลนั้นอาศัยอยู่ในเขตชานเมืองของรัฐตามแนวชายขอบ”

แต่อานิตา พราซโมฟสกา ศาสตราจารย์กิตติคุณของ LSE กล่าวว่า ถึงแม้ว่ากระแสจิตสำนึกระดับชาติจะเกิดขึ้นในหมู่ชาวยูเครนภายหลังมากกว่าประเทศอื่นๆ ในยุโรปกลาง แต่ก็ยังมีชาวยูเครนในช่วงเวลานั้น

"(วลาดิมีร์ ปูติน) กำลังใช้แนวคิดของรัฐในศตวรรษที่ 20 ที่มีพื้นฐานอยู่บนการคุ้มครองของประเทศชาติที่กำหนด เป็นสิ่งที่ย้อนกลับไป แต่ความจริงกลับไม่ได้เป็นเช่นนั้น"

นายซูนีกล่าวว่า แม้ว่าชาวรัสเซีย ยูเครน และเบลารุสอาจเป็นเรื่องจริง “มาจากกลุ่มเดียวกัน … เมื่อเวลาผ่านไป พวกเขาพัฒนาไปสู่กลุ่มชนที่แตกต่างกัน”

แล้ว 'รัสเซียใหม่' ล่ะ?

ปูตินอ้างว่าพื้นที่ทางตอนใต้และตะวันออกของยูเครน "ไม่มีความเกี่ยวข้องทางประวัติศาสตร์กับยูเครนแต่อย่างใด"

รัสเซียในอดีตผู้นี้ถูกยึดครองจากจักรวรรดิออตโตมันโดยจักรพรรดินีแคทเธอรีนมหาราชในศตวรรษที่ 17 ซึ่งหมายความว่าดินแดนเหล่านี้เป็นดินแดนรัสเซียโดยชอบธรรม

ในเวลาต่อมา ปูตินกล่าวถึงพวกเขาโดยใช้คำว่า "โนโวรอสซิยา" ในศตวรรษที่ 18 ซึ่งแปลว่ารัสเซียใหม่

อาจารย์ซูนีชี้ให้เห็นว่าผู้อยู่อาศัยในดินแดนเหล่านี้เมื่อพวกเขาถูกรัสเซียยึดครองนั้นไม่ใช่ทั้งรัสเซียและยูเครน แต่เป็นชาวออตโตมัน ตาตาร์ หรือคอสแซค ซึ่งเป็นชาวนาสลาฟที่หลบหนีไปยังชายแดน

แต่การอ้างว่าดินแดนเหล่านี้เช่นนี้เป็นประโยชน์ต่อปูตินเพราะเป็นพื้นที่ที่รัสเซียกำลังพยายามยึดครองจากยูเครนในช่วงความขัดแย้งกับเพื่อนบ้านที่มีมานานร่วมทศวรรษในขณะนี้

สิ่งที่เรียกว่าโนโวรอสซิยารวมถึงไครเมียที่ถูกผนวกจากยูเครนในปี 2014

รัสเซียใหม่ยังครอบคลุมพื้นที่รอบๆ Kherson, Mariupol และ Bakhmut ซึ่งนายปูตินประกาศเป็นส่วนหนึ่งของรัสเซียในปี 2022

แล้ว 'รัฐเทียม' มันเป็นเช่นไร?

ปูตินบอกในการให้สัมภาษณ์ว่า "ยูเครนเป็นรัฐเทียมที่ถูกสร้างขึ้นตามเจตจำนงของ [โจเซฟ] สตาลิน"

โดยให้เหตุผลว่ายูเครนถูกสร้างขึ้นโดยผู้นำโซเวียตในช่วงทศวรรษ 1920 และได้รับดินแดนซึ่งไม่มีการอ้างสิทธิ์ทางประวัติศาสตร์

ในแง่หนึ่ง ปูตินพูดถูก ศาสตราจารย์ Radchenko กล่าว

ผู้นำโซเวียตกำหนดเขตแดนของสาธารณรัฐโซเวียต "เกือบจะเหมือนกับมหาอำนาจอาณานิคมตะวันตกที่ลากเขตแดนในแอฟริกา - เป็นการสุ่มเอา"

“แต่นั่นไม่ได้หมายความว่าไม่มีชาวยูเครน”

ผู้เชี่ยวชาญท่านนี้ปฏิเสธคำกล่าวอ้างของปูตินที่ว่ายูเครนไม่ใช่ประเทศที่แท้จริง เพราะมันก่อตั้งขึ้นในรูปแบบที่ทันสมัยในศตวรรษที่ 20”

"รัสเซียถูกสร้างขึ้นโดยเป็นผลมาจากการตัดสินใจของซาร์รัสเซีย เช่น การล่าอาณานิคมในไซบีเรีย ซึ่งส่งผลให้ประชากรในท้องถิ่นต้องเสียค่าใช้จ่ายจำนวนมาก

“หากยูเครนเป็นประเทศปลอม รัสเซียก็เป็นประเทศปลอมเช่นกัน”จริงหรือที่ยูเครนร่วมมือกับฮิตเลอร์?

ในบทสัมภาษณ์ตอนหนึ่ง ปูตินอ้างว่าโปแลนด์ซึ่งถูกนาซีเยอรมนีรุกรานและสหภาพโซเวียตในปี 2482 “ร่วมมือกับฮิตเลอร์”

ปูตินอ้างว่าการปฏิเสธที่จะยกพื้นที่ของโปแลนด์ที่เรียกว่าระเบียงดานซิกให้แก่ฮิตเลอร์ ทำให้โปแลนด์ "ไปไกลเกินไป

เท่ากับเป็นการผลักดันให้ฮิตเลอร์เริ่มสงครามโลกครั้งที่สองด้วยการโจมตีโปแลนด์

ศาสตราจารย์พราซโมฟสกาแย้งว่าการตีความประวัติศาสตร์ของปูตินเป็นการอ่านบันทึกทางประวัติศาสตร์ที่มีข้อบกพร่อง

เธอกล่าวว่าแม้ว่าโปแลนด์และนาซีจะมีการติดต่อทางการทูตกันเป็นเรื่องจริง แต่สนธิสัญญาฉบับแรกที่ฮิตเลอร์ลงนามหลังจากขึ้นสู่อำนาจคือสนธิสัญญาไม่รุกรานกับโปแลนด์ในปี 1934

“ข้อกล่าวหาที่ว่าชาวโปแลนด์ร่วมมือกันนั้นไร้สาระ” ผู้รู้ปราซโมฟสกากล่าว

“คุณไม่สามารถตีความสิ่งเหล่านี้ราวกับว่าเป็นการร่วมมือกับนาซีเยอรมนี เพราะมันเกิดขึ้นจนสหภาพโซเวียตลงนามในสนธิสัญญากับเยอรมนีด้วย (ในเวลาเดียวกัน)”

ในเดือนกันยายน 1939 นาซีเยอรมนีและสหภาพโซเวียตบุกโปแลนด์ตามเงื่อนไขของสนธิสัญญาโมโลตอฟ-ริบเบนทรอพที่ลงนามระหว่างทั้งสองสองประเทศนั้น

นี่คือบางช่วงบางตอนของการ “จับผิด” ปูตินโดยสื่อตะวันตก...ที่อดสัมภาษณ์ผู้นำรัสเซีย

อาจถูกกล่าวหาว่ามาจากอคติเพราะ “ริษยา” พิธีกรทักเกอร์หรือเปล่าเป็นเรื่องที่ถกเถียงกันได้อีกยาวนาน!

เพิ่มเพื่อน

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

ประเทศเดียวในโลก ‘นายกฯทับซ้อน’ มหันตภัยปี 2568

นายสุทธิชัย หยุ่น สื่อมวลชนอาวุโส โพสต์เฟซบุ๊กว่าสำนักวิจัยต่าง ๆ กำลังวิเคราะห์เพื่อพยากรณ์ว่าประเทศไทยจะต้องเผชิญกับความท้าทายสาหัสอะไรบ้างใน

บิ๊กเซอร์ไพรส์ 'สุทธิชัย หยุ่น' เล่นซีรีส์ 'The White Lotus ซีซั่น 3'

เรียกว่าสร้างความเซอร์ไพรส์อย่างต่อเนื่อง สำหรับซีรีส์ The White Lotus ซีซั่น 3 ซึ่งจะสตรีมผ่าน Max ในวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2025 เพราะนอกจากจะมี ลิซ่า-ลลิษา มโนบาล หรือ ลิซ่า BLACKPINK ไอดอลเกาหลีสัญชาติไทย ที่กระโดดลงมาชิมลางงานแสดงเป็นครั้งแรก ในบทของ มุก สาวพนักงานโรงแรม

ถามแสกหน้า 'ทักษิณ' จะพลิกเศรษฐกิจไทยยังไง ทุกซอกมุมในสังคมยังเต็มไปด้วยทุจริตโกงกิน

นายสุทธิชัย หยุ่น นักวิเคราะห์ข่าวและผู้ดำเนินรายการข่าวชื่อดัง โพสต์เฟซบุ๊ก ถึงกรณีนายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ว่า “เขาจะพลิกประเทศไทยให้เศรษฐกิจล้ำโลกได้หรือ

เขตเศรษฐกิจพิเศษชายแดนที่กลายเป็น ที่ซ่องสุมของอาชญากรรมข้ามชาติ

เมื่อวานเขียนถึงรายงานในสำนักข่าวชายขอบที่สำนักจะได้รับความสนใจของรัฐบาลไทยว่าด้วยกิจกรรมอาชญากรรมข้ามชาติในบริเวณ “เขตเศรษฐกิจพิเศษ” ที่สามเหลี่ยมทองคำ