มีคำถามว่าการที่กลุ่มฮามาสสามารถเปิดศึกบุกโจมตีอิสราเอลครั้งนี้แบบสายฟ้าแลบและสร้างความเสียหายให้กับกองทัพยิวอย่างหนักหน่วงครั้งนี้เป็นความล้มเหลวของอิสราเอลเพียงใด
คำถามต่อมาก็คือหน่วยข่าวกรองของอิสราเอลที่ได้ชื่อว่าเป็นอันดับต้น ๆ ของโลกนั้นพลาดท่าเสียทีได้อย่างไร
อิสราเอลมีหน่วยงานหลักสามแห่ง ได้แก่ Aman, Mossad และ Shin Bet (อามาน มอสสาด และชินเบต) หรือ Shabak
อามานเป็นหน่วยข่าวกรองทางทหาร
มอสสาดเป็นหน่วยข่าวกรองต่างประเทศ
และชินเบตดูแลความปลอดภัยภายใน
Aman เป็นที่รู้จักในชื่อ Military Intelligence Directorate
นำโดยหัวหน้าหน่วยข่าวกรอง Aharon Haliva
Aman เป็นหนึ่งในกลไกเก่าแก่ที่สุดของกองกำลังป้องกันประเทศอิสราเอล
ก่อตั้งขึ้นทันทีหลังจากการก่อตั้งอิสราเอลเมื่อปี 1947
ภารกิจหลักคือการให้ข้อมูลข่าวกรองที่จะช่วยให้รัฐบาลสามารถรักษาประเทศให้ปลอดภัยได้
โดยรวบรวมรายงานประจำวันที่ใช้ในการสรุปนายกรัฐมนตรีและคณะรัฐมนตรี ประเมินแนวโน้มที่จะเกิดสงคราม สกัดกั้นการสื่อสาร และจัดการงานข้ามพรมแดน
Aman ประกอบด้วยสามหน่วย - 8200, 9900 และ 504
หน่วย 8,200 ได้รับมอบหมายให้รวบรวมข้อมูลข่าวกรองสัญญาณ (SIGINT) และถอดรหัสรหัส ได้ชื่อว่าเป็นหนึ่งในหน่วยข่าวกรองชั้นนำของโลก
หน่วย 8200 น่าจะเป็นหน่วยงานข่าวกรองทางเทคนิคที่สำคัญที่สุดของโลก และมีความเท่าเทียมกับ NSA หรือ National Security Agency ของอเมริกาในทุกด้าน ยกเว้นขนาดที่อาจจะเล็กกว่าหรือมีงบประมาณน้อยกว่า
แต่ในแง่ของความสำคัญต่อการป้องกันประเทศ 8200 คือหัวใจ
Mossad หรือมอสซาดดูแลด้านสายลับของอิสราเอลทั่วโลก ถือเป็นหน่วยข่าวกรองที่มีชื่อเสียงของอิสราเอลเลยทีเดียว
หัวหน้าคนปัจจุบันคือ David 'Dadi' Barnea ซึ่งรับช่วงต่อจาก Yossi Cohen ในเดือนมิถุนายน 2021
กล่าวกันว่าเป็นสำนักข่าวกรองที่ใหญ่เป็นอันดับสองของโลก รองจาก CIA
เป็นหน่วยข่าวกรองต่างประเทศของอเมริกาในเวอร์ชันอิสราเอล หรือเทียบเท่ากับฝ่ายวิจัยและวิเคราะห์ (RAW) ของอินเดีย
มอสสาดก่อตั้งขึ้นในเดือนธันวาคม 1949 เข้ามาแทนที่หน่วยข่าวกรองของกองกำลังทหารชาวยิวในปาเลสไตน์ที่เรียกว่าฮากานาห์
Mossad เป็นที่รู้จักไปทั่วโลกจากปฏิบัติการอันกล้าหาญ รวมถึงการจับกุมอดีตนาซีอดอล์ฟ ไอค์มันน์ในอาร์เจนตินาในปี 1960
ตลอดจนปฏิบัติการ Operation Wrath of God โดยติดตามไล่ล่าและสังหารผู้ที่เกี่ยวข้องในการฆาตกรรมนักกีฬาชาวอิสราเอลระหว่างเกมที่มิวนิกปี 1972
Mossad มีงบประมาณก้อนใหญ่เกือบ3 พันล้านดอลลาร์ (กว่าหนึ่งแสนล้านบาท) ต่อปีและมีเจ้าหน้าที่ไม่น้อยกว่า 7,000 คน
หน่วยปฏิบัติการสายลับนี้มีตัวแทนอยู่ทั่วโลก
ที่ดังที่สุดน่าจะเป็นคือเอลี โคเฮน ซึ่งแทรกซึมเข้าไปในตำแหน่งที่สูงที่สุดในรัฐบาลซีเรียโดยปลอมตัวเป็นนักธุรกิจเพื่อปฏิบัติการลับ
แต่เขาก็ถูกเปิดโปงและถูกประหารชีวิตในปี 1965
การแต่งตั้งหัวหน้าสายลับของมอสสาดถือเป็นเรื่องลับเฉพาะ
รู้กันเฉพาะระดับนำบางคนในสำนักนายกรัฐมนตรีและคณะกรรมการที่ปรึกษาข้าราชการพลเรือนเท่านั้น
ระบบการทำงานภายในขององค์กรนี้ได้ชื่อว่าลี้ลับมหัศจรรย์เป็นอย่างยิ่ง
โครงสร้างการทำงานของ Mossad ประกอบด้วยหลายแผนกเช่น
ฝ่ายปฏิบัติการทางการเมืองและประสานงาน – ประสานงานกับบริการรักษาความปลอดภัยอื่น ๆ
กองปฏิบัติการพิเศษ - รับผิดชอบการลอบสังหารและการก่อวินาศกรรม
แผนก Lohamah Psichologit (LAP) ซึ่งทำงานเกี่ยวกับสงครามจิตวิทยา การโฆษณาชวนเชื่อ และการหลอกลวง
แผนกวิจัย – ซึ่งให้ข้อมูลอัปเดตข่าวกรอง
แผนกเทคโนโลยี – ทำงานเกี่ยวกับอุปกรณ์ไฮเทคเพื่อสนับสนุนมอสสาด
ส่วนองค์กรลับที่สำคัญอีกหน่วยหนึ่งคือ Shin Bet (ชินเบ็ต) ซึ่งมีหน้าที่หลักคือการจัดการบริหารเรื่องข่าวกรองภายในของอิสราเอล
มีชื่อเรียกอีกอย่างว่า Shabak โดยมีคติประจำใจว่า "ปกป้องแต่ต้องไม่ถูกพบเห็น" (Defend and Shall Not be Seen)
ภารกิจหลักคือให้การคุ้มครองปกป้องชีวิตของนายกรัฐมนตรีของอิสราเอล ผู้นำระดับสูงอื่นๆ
อีกทั้งยังดูแลรักษาความปลอดภัยสำหรับสายการบินแห่งชาติ และปกป้องสถานที่ที่สำคัญและมีความละเอียดอ่อนทั้งในและต่างประเทศ
ข้อมูลบางกระแสขอกว่าหน่วยงานนี้ได้รับเสียงวิพากษ์วิจารณ์ค่อนข้างหนักในช่วงทศวรรษ 1980 หลังจากที่พบว่าสายลับของไปสังหารชาวปาเลสไตน์ 2 คนด้วยการทุบตีหลังจากที่ถูกควบคุมตัวในข้อหาเกี่ยวข้องกับการจี้รถบัส
และสายข่าวของหน่วยงานนี้ถูกกล่าวหาว่าทรมานผู้ต้องสงสัยชาวปาเลสไตน์และลอบสังหารผู้ถูกกล่าวหาว่าเป็นกลุ่มติดอาวุธชาวปาเลสไตน์
จึงเกิดคำถามว่าเมื่ออิสราเอลได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางว่ามีความสามารถด้านข่าวกรองที่มีความซับซ้อนสูง ทั้งในแง่ของความสามารถในการรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับภัยคุกคามที่อาจเกิดขึ้นภายในประเทศของตนเองและภายนอกประเทศ ทำไมจึงถูกฮามาสถล่มโจมตีแบบหนักหน่วงได้ขนาดนี้?
จริงหรือไม่ที่ยิปต์ได้ส่งสัญญาณเตือนก่อนจะเกิดเรื่องหลายวัน แต่หน่วยข่าวกรองอิสราเอลไม่สนใจ?
นิวยอร์กไทมส์รายงานว่าความผิดพลาดของข่าวกรองอิสราเอลครั้งนี้มีอะไรที่ละม้ายกับกรณีของสหรัฐฯที่ไม่สนใจกับข่าวแจ้งเตือนก่อนเกิดเหตุการณ์โจมตีของผู้ก่อการร้ายเมื่อวันที่ 11 กันยายน 2021
ผู้เชี่ยวชาญพยายามอธิบายว่าการวิเคราะห์ข่าวกรองก็เหมือนกับการต่อจิ๊กซอว์นับพันชิ้นจากชิ้นส่วนข่าวกรองแต่ละชิ้นทุกวัน
จากนั้นก็พยายามวิเคราะห์เพื่อนำเสนอให้ผู้กำหนดนโยบายทำอะไรบางอย่างด้วยการประเมินข้อมูลเชิงลึกเหล่านั้น
คำถามที่สำคัญที่สุดคือผู้รู้ทั้งหลายมีคำถามอะไรบ้างเกี่ยวกับความล้มเหลวของฝ่ายข่าวกรองอิสราเอลครั้งนี้
แน่นอนว่า สำหรับกลุ่มฮามาสแล้ว ปฏิบัติการระดับนี้จะต้องมีการวางแผนอย่างรอบคอบอย่างยิ่ง
กลุ่มฮามาสต้องใช้ความพยายามอย่างมากในการปกปิดแผนการดังกล่าวจากหน่วยข่าวกรองของอิสราเอล
จึงต้องถือว่ากลุ่มฮามาสสามารถเก็บงำความลับนี้ไม่ให้รั่วไหลมาหลายเดือนเป็นอย่างน้อย
เป็นไปได้ว่าอิสราเอลอาจจะอยู่ในความประมาท เพราะก่อนหน้านี้ฮามาสถูกถล่มโจมตีมาหลายรอบ จนดูเหมือนจะหมดสภาพของการสร้างปัญหาใหม่ในใกล้ ๆ นี้กับอิสราเอล
เป็นการประเมินที่ผิดพลาดอย่างยิ่ง
คำถามต่อมาคือหน่วยข่าวกรองของอิสราเอลทำงานอย่างไร และได้รับการยกย่องในระดับสากลอย่างไร?
อิสราเอลมีองค์กรข่าวกรองที่มีความสามารถและซับซ้อนที่สุดแห่งหนึ่งในระดับนานาชาติ
จะว่าไปแล้วการออกแบบและการทำงานของระบบข่าวกรองของอิสราเอลมีความเหมือนกับของสหรัฐมาก
ในอิสราเอล Shin Bet เป็นหน่วยรักษาความปลอดภัยภายในประเทศของอิสราเอล ซึ่งเทียบเท่ากับ FBI ของสหรัฐฯ ซึ่งคอยติดตามภัยคุกคามภายในประเทศ ในด้านความมั่นคงต่างประเทศ
อิสราเอลมีมอสสาด ซึ่งเทียบเท่ากับซีไอเอ
นอกจากนี้อิสราเอลยังมีหน่วยข่าวกรองทางทหารซึ่งคล้ายกับหน่วยข่าวกรองกลาโหมของสหรัฐฯ
แถมยังมีหน่วยงานขนาดเล็กอื่นๆ ภายในหน่วยข่าวกรองทางทหารที่มุ่งเน้นประเด็นข่าวกรองที่แตกต่างกัน
หนึ่งในความสามารถของหน่วยข่าวกรองระดับโลกคือสิ่งที่เรียกว่าว่าหน่วยสืบราชการลับที่ใช้กับความเคลื่อนไหวมนุษย์ หรือ Signal Intelligence
ซึ่งอาจเป็นรูปแบบต่างๆ ของการสื่อสารทางอิเล็กทรอนิกส์ เช่น โทรศัพท์ อีเมล หรือข้อความที่ชาวอิสราเอลสามารถเข้าถึงได้
จากนั้นก็มีระบบจินตภาพอัจฉริยะ ซึ่งอาจเป็นดาวเทียม เช่น ที่จับภาพ เช่น ค่ายฝึกติดอาวุธหรืออุปกรณ์ต่างๆ
ข้อมูลอัจฉริยะประเภทที่สี่คือโอเพ่นซอร์สหรือข้อมูลที่เปิดเผยต่อสาธารณะซึ่งมีให้ทุกคนได้รับแล้ว เช่น ฟอรัมแชททางอินเทอร์เน็ต
เชื่อได้ว่าจากนี้ไปจะต้องมีการยกเครื่องระบบข่าวกรองทางทหารของอิสราเอลครั้งสำคัญแน่นอน!
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
มีแม้วไม่มีเรา! วัดใจจุดยืน 'พรรคส้ม' หลังทักษิณขีดเส้นแบ่งข้างทุกเวทีแล้ว
นายสุทธิชัย หยุ่น สื่อมวลชนอาวุโส โพสต์เฟซบุ๊กว่า "พรรคส้มกล้าไหม? มีแม้วไม่มีเรา!
ประเทศเดียวในโลก ‘นายกฯทับซ้อน’ มหันตภัยปี 2568
นายสุทธิชัย หยุ่น สื่อมวลชนอาวุโส โพสต์เฟซบุ๊กว่าสำนักวิจัยต่าง ๆ กำลังวิเคราะห์เพื่อพยากรณ์ว่าประเทศไทยจะต้องเผชิญกับความท้าทายสาหัสอะไรบ้างใน
‘หยุ่น’ ฟันเปรี้ยงรอดยาก! ชั้น 14 ดิ้นอย่างไรก็ไม่หลุด
นายสุทธิชัย หยุ่น สื่อมวลชนอาวุโส โพสต์เฟซบุ๊กว่า เรื่องชั้น 14 จะดิ้นอย่างไรก็หลุดยาก จึงเห็นการเฉไฉ, ตีหน้าตาย
บิ๊กเซอร์ไพรส์ 'สุทธิชัย หยุ่น' เล่นซีรีส์ 'The White Lotus ซีซั่น 3'
เรียกว่าสร้างความเซอร์ไพรส์อย่างต่อเนื่อง สำหรับซีรีส์ The White Lotus ซีซั่น 3 ซึ่งจะสตรีมผ่าน Max ในวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2025 เพราะนอกจากจะมี ลิซ่า-ลลิษา มโนบาล หรือ ลิซ่า BLACKPINK ไอดอลเกาหลีสัญชาติไทย ที่กระโดดลงมาชิมลางงานแสดงเป็นครั้งแรก ในบทของ มุก สาวพนักงานโรงแรม
ถามแสกหน้า 'ทักษิณ' จะพลิกเศรษฐกิจไทยยังไง ทุกซอกมุมในสังคมยังเต็มไปด้วยทุจริตโกงกิน
นายสุทธิชัย หยุ่น นักวิเคราะห์ข่าวและผู้ดำเนินรายการข่าวชื่อดัง โพสต์เฟซบุ๊ก ถึงกรณีนายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ว่า “เขาจะพลิกประเทศไทยให้เศรษฐกิจล้ำโลกได้หรือ
เขตเศรษฐกิจพิเศษชายแดนที่กลายเป็น ที่ซ่องสุมของอาชญากรรมข้ามชาติ
เมื่อวานเขียนถึงรายงานในสำนักข่าวชายขอบที่สำนักจะได้รับความสนใจของรัฐบาลไทยว่าด้วยกิจกรรมอาชญากรรมข้ามชาติในบริเวณ “เขตเศรษฐกิจพิเศษ” ที่สามเหลี่ยมทองคำ