คาดศึกยูเครนยืดยาวรบต่อปีหน้า

ปัญหาของกองทัพยูเครนคืออาวุธกับกระสุนไม่พอครบทุกจุด เช่น บางพื้นที่ขาดเครื่องทำลายทุ่นระเบิดสมัยใหม่ ระบบป้องกันภัยทางอากาศระยะใกล้ไม่ครอบคลุม ลูกจรวดไม่พอเพราะชาติตะวันตกผลิตไม่ทัน เอื้อให้รัสเซียใช้ประโยชน์จากเฮลิคอปเตอร์โจมตี ทักษะการใช้รถถัง รถหุ้มเกราะยังต่ำ ไม่สามารถใช้ส่วนที่เป็นเทคโนโลยีระดับสูง ทักษะการรบพื้นฐานยังต้องฝึกเพิ่มเติม

คาดรัสเซียหวังพักรบให้ศึกยืดเยื้อ:

อีกไม่กี่สัปดาห์จะเข้าฤดูหนาว ทั้ง 2 ฝ่ายจะเน้นตั้งรับ (ฤดูหนาวยูเครนเริ่มพฤศจิกายน) ถ้าจะรุกหนักต้องรอปีหน้า ขึ้นกับว่าชาติตะวันตกจะให้อาวุธกระสุนหรือไม่ (ต้องได้มากพอที่จะเป็นฝ่ายรุก) เป็นเรื่องของฝ่ายการเมืองโดยแท้และควรฝึกทหารตั้งแต่วันนี้

Michael Kofman คิดว่า เป้าหมายรัสเซียคือทำลายประเทศยูเครน ฝ่ายรัสเซียคิดว่าหากศึกยืดเยื้อ ฝ่ายการเมืองชาติตะวันตกจะเลิกหนุนสงคราม กองทัพรัสเซียในตอนนี้ขาดอำนาจการรุกจึงไม่อาจบุกกินพื้นที่โดยง่าย คาดว่ารัสเซียจะสูญเสียทรัพยากรอีกมหาศาล อย่างไรก็ตามสามารถทนรบอีกเป็นปีเช่นกัน

ด้านประธานาธิบดีเซเลนสกีกล่าวว่า กองทัพยูเครนสามารถหยุดกองทัพรัสเซีย พร้อมกับตีโต้ได้พื้นที่คืนตามลำดับแม้รบด้วยทหารที่น้อยกว่าก็ตาม ชี้ว่าเป้าหมายของรัฐบาลปูตินคือทำลายเศรษฐกิจยูเครนและความอดทนของพันธมิตรตะวันตก

กลางเดือนกันยายน 2023 เยนส์ สโตลเทนเบิร์ก (Jens Stoltenberg) เลขาธิการนาโตย้ำอีกครั้งว่าต้องรบต่ออีกนาน ปูตินตั้งใจรบไม่เลิก ย้ำว่านาโตต้องการสันติโดยเร็วแต่รัสเซียต้องหยุดรบด้วย

ติดขัดเงื่อนไขสันติภาพ:

ตั้งแต่เริ่มรบใหม่ๆ รัสเซียกับยูเครนก็เริ่มเจรจาสันติภาพ บางครั้งดูเหมือนว่าน่าจะบรรลุข้อตกลงแต่แล้วก็รบต่อ หลายประเทศช่วยทำหน้าที่เป็นคนกลางเจรจาแต่สุดท้ายไร้ผล สาเหตุสำคัญคือติดเงื่อนไขสันติภาพ

การเจรจารอบสิงหาคม 2023 รัสเซียยืนยันไม่คืนดินแดนที่ยึดได้ บัดนี้บางส่วนกลายเป็นสาธารณรัฐประชาชนโดเนตสค์ (Donetsk People's Republic: DPR) กับสาธารณรัฐประชาชนลูฮันสค์ (Luhansk People's Republic: LPR) ส่วนที่ยึดเพิ่มเติมอาจผนวกเข้ากับ 2 ประเทศเกิดใหม่หรือตั้งประเทศเพิ่มอีก แม้ไม่เป็นส่วนหนึ่งของรัสเซียแต่รัฐบาลรัสเซียจะเข้าไปดูแล ถือว่าเป็นเขตที่ชาวรัสเซียนอาศัยหนาแน่น

ด้านเซเลนสกีย้ำเป้าหมายเอาพื้นที่คืนทั้งหมด รวมทั้งไครเมีย (Crimea) ที่รัสเซียยึดเมื่อ 2014

ลำพังแค่แถบยูเครนตะวันออกรัสเซียก็ไม่ปล่อยแล้ว จะให้คืนไครเมียยิ่งเป็นไปไม่ได้ เงื่อนไขสันติภาพเช่นนี้จึงเป็นทางตัน ไม่ใช่ทางสู่สันติภาพ

กันยายน 2023 อันโตนิโอ กูเตอร์เรส (António Guterres) เลขาธิการสหประชาชาติเผยสันติภาพยูเครนยังห่างไกล ตนพร้อมร่วมทำทุกอย่างเพื่อสันติภาพ ล่าสุดฝ่ายสหรัฐตั้งเงื่อนไขว่ารัสเซียต้องถอนทหารทั้งหมดออกจากยูเครน ส่วนรัสเซียเห็นว่าต้องคำนึงถึงความมั่นคงของรัสเซียด้วย

วิเคราะห์ตามสงครามไฮบริด:

ประธานาธิบดีปูตินอธิบายว่า สถานการณ์ขณะนี้คือชาติตะวันตกกำลังทำสงครามไฮบริด (hybrid war) กับรัสเซียโดยไม่รู้ว่าจะสิ้นสุดเมื่อใด หลายสิ่งที่รัฐบาลชาติตะวันตกทำคือเพื่อรักษาความเป็นเจ้าที่กำลังอ่อนแอลง รัฐบาลชาติตะวันตกยังโหยหาที่จะรักษาระเบียบโลกขั้วเดียว (unipolar world order) เป็นระเบียบโลกอาณานิคมแบบใหม่ (neocolonial order) กอบโกยผลประโยชน์มหาศาลจากระเบียบโลกดังกล่าว

ประธานาธิบดีปูตินกล่าวว่า “สหรัฐกับ Vassals ของตน (หมายถึง ไพร่หรือคนในสังกัดของเจ้าขุนมูลนายในยุคกลางยุโรป ที่ยอมอยู่ใต้การปกครองแลกกับความปลอดภัยของชีวิตร่างกาย อาจอธิบายสั้นๆ ว่าประเทศที่อยู่ใต้อำนาจ) แทรกแซงกิจการภายในของประเทศอธิปไตยอื่นๆ อย่างไม่ละลด เป็นผู้ยั่วยุ ก่อรัฐประหารและสงครามกลางเมืองในหลายประเทศ คุกคาม ข่มขู่และกดดัน พยายามบังคับให้บรรดารัฐอิสระดำเนินตามความปรารถนาของพวกเขา ประชาชนดำเนินชีวิตตามกฎเกณฑ์ต่างๆ ที่แปลกแยกจากตัวเอง"

สงครามไฮบริดที่ว่ากำลังแสดงผล สิงหาคม 2023 Robin Brooks จาก Institute of International Finance สรุปว่า เศรษฐกิจรัสเซียค่อยๆ เสื่อมทรุดเพราะโดนคว่ำบาตรและค่าใช้จ่ายสงคราม

Janis Kluge จาก German Institute for International and Security Affairs ประเมินว่า หากสถานการณ์ยืดเยื้อรัฐบาลรัสเซียจะต้องใช้งบประมาณมหาศาลอุดหนุนรัฐวิสาหกิจที่มีปัญหา เพิ่มสวัสดิการทางสังคมแก่ประชาชน สร้างภาระงบประมาณยิ่งกว่าเดิม เป็นวัฏจักรความเสื่อมทรุด

นี่คือสงครามไฮบริดที่สหรัฐกับพวกกำลังทำ หวังทำลายเศรษฐกิจรัสเซีย โดยใช้สงครามยูเครนเป็นตัวจุดประเด็น คาดว่าจะดำเนินต่อไปอีกนาน เป็นส่วนหนึ่งของสงครามเย็นใหม่

ตามข้อมูลรัสเซีย ปี 2022 เมื่อเริ่มสงคราม เศรษฐกิจรัสเซียหดตัวเพียง 2.1% ก่อนหน้านั้นธนาคารโลกประเมินว่าน่าจะหดตัว 11.2% ส่วนปีนี้ 2023 ทางการรัสเซียคาดว่าจะโตมากกว่า 2% ยอดขายน้ำมันกับก๊าซธรรมชาติปีที่แล้วทำกำไรเพิ่ม 28% ทั้งๆ ที่พวกยุโรปประกาศว่าจะไม่ซื้อ รัสเซียแก้ด้วยการส่งขายจีน อินเดีย และบางประเทศที่ซื้อเพิ่มหรือนำไปขายต่ออีกที

ความจริงแล้วในช่วงแรกเศรษฐกิจรัสเซียสั่นไหวแรง แต่ดูเหมือนว่ารัฐบาลรัสเซียเข้าใจสถานการณ์ เคยโดนคว่ำบาตรเช่นนี้เมื่อปี 2014 จากการบุกยึดไครเมีย รอบนี้จึงแก้ไขสถานการณ์ได้ดีขึ้น จีนช่วยซื้อใช้พลังงานรัสเซียเพิ่มขึ้นมาก

หลังโดนคว่ำบาตร 18 เดือน ตัวที่ยังเป็นปัญหาคือค่าเงินรูเบิล สิงหาคม 2023 ที่อ่อนค่าต่ำสุดในรอบ 17 เดือน หลังเคยถีบตัวสูงในช่วงหนึ่ง แรงจับจ่ายของชาวรัสเซียลดลงชัดเจน

ฝ่ายประชาธิปไตยแพ้ไม่ได้:

ทันทีที่รัสเซียส่งกองทัพเข้ายูเครน รัฐบาลสหรัฐ อียูต่างประสานเสียงชี้ว่าการรุกรานยูเครนคือการโจมตีประชาธิปไตย พันธมิตรสหรัฐทั่วโลกจะพร้อมใจกันต่อต้านและคว่ำบาตรรัสเซีย กุมภาพันธ์ 2022 นายกฯ โอลาฟ โชลซ์ (Olaf Scholz) กล่าวว่า คนยูเครนกำลังต่อสู้เพื่อเสรีภาพและประชาธิปไตยของเขา ลำพังข้อนี้เพียงพอให้เยอรมนีอยู่ฝ่ายยูเครน

นักวิชาการบางคนเห็นว่า การสนับสนุนให้ยูเครนทำศึกต่อไปเป็นวิธีดีที่สุดในตอนนี้ ปูทางสู่สันติภาพแท้ ปกป้องเสรีภาพกับประชาธิปไตย หากยูเครนแพ้โลกจะตกอยู่ในอันตรายร้ายแรง ส่งสัญญาณแก่พวกอำนาจนิยมว่าพวกเขารุกรานต่างชาติได้ โดยเฉพาะจีนที่มีแนวโน้มใช้กำลังยึดไต้หวัน ด้วยมุมมองยูเครนคือสงครามระหว่างฝ่ายประชาธิปไตยกับอีกฝ่ายที่อยู่ตรงข้าม ศึกนี้จึงสำคัญยิ่งนัก ฝ่ายประชาธิปไตยปล่อยให้แพ้ไม่ได้

ไม่ว่าจะมองจากมุมอธิปไตยยูเครน ความต้องการของรัสเซีย หรือศึกของฝ่ายประชาธิปไตย ล้วนชี้ว่ายูเครนยังต้องเป็นสมรภูมิต่อไป ชาวยูเครนหลายล้านที่ตอนนี้ลี้ภัยอยู่ต่างแดนจำต้องอยู่อย่างนั้นและน่าจะดีกว่ากลับประเทศ เพราะนับวันยูเครนยิ่งกลายเป็นซากปรักหักพัง กว่าจะฟื้นฟูต้องใช้เวลาหลายปี ประธานาธิบดีเซเลนสกีพูดกับประชาชนว่า อาจต้องเรียนรู้ใช้ชีวิตกับความขัดแย้งเหมือนอิสราเอล ย้ำว่าจะทำสงครามต่ออีกนานมาก พยายามลดผู้บาดเจ็บล้มตาย มิตรประเทศสนับสนุนให้รบต่อ

สิงหาคม 2023 ทำเนียบขาวยืนยันรัฐบาลใช้งบกว่า 100,000 ล้านดอลลาร์ในสงครามยูเครน สส. สว.หลายคนบ่นว่าแพง แต่สุดท้ายสนับสนุนให้รบต่อ

รบ 18 เดือน ลำพังสหรัฐประเทศเดียวใช้ไป 100,000 ล้านดอลลาร์ (3.5 ล้านล้านบาท) ยังไม่รวมของประเทศอื่น คาดว่ารัสเซียสูญเสียหนักมากเช่นกัน อีกทั้งควรคำนวณความสูญเสียของประชาชนจากเงินเฟ้ออันเนื่องจากสงคราม ส่วนที่คนอเมริกันจ่ายและคนทั้งโลกจ่าย สารพัดปัญหาที่ตามมาเพราะสงครามยูเครน

ณ ตอนนี้คาดว่าสงครามจะดำเนินต่อไป.