สงครามข่าวสาร (Information Warfare)

การทำสงครามทางทหารนั้น เป็นทั้งศาสตร์และศิลป์อันลุ่มลึก เกินกว่าที่นักวิชาการในแขนงวิชาอื่นๆ โดยทั่วไปจะสามารถจินตนาการได้อย่างชัดเจน เพราะการทำสงครามทางทหาร เป็นเรื่องของความเป็นความตายของนักรบทั้งฝ่ายตนเองและฝ่ายตรงข้าม รวมทั้งประชาชนพลเรือนที่อาจได้รับผลกระทบอย่างหลีกเลี่ยงได้ยาก และเมื่อผนวกรวมกับสภาวะของโลกยุคใหม่แล้ว มิติของการวิเคราะห์ย่อมจะต้องใช้ความกว้างขวางและลุ่มลึกมากขึ้นเป็นทวีคูณ ลำพังแค่การนำกำลังทหารของกองทัพเข้าห้ำหั่นฝ่ายตรงข้ามอย่างดุดันพร้อมๆ กับความเสี่ยงชีวิตตนและพวกพ้อง ย่อมต้องอาศัยความเด็ดเดี่ยว หาญกล้าที่ถูกสร้างมาให้คิดเท่าที่จำเป็นในการปฏิบัติหน้าที่สู้รบตามบัญชาของแม่ทัพนายกอง ที่บรรดาทหารทั้งหลายเรียกกันว่า ขวัญและกำลังใจการสู้รบที่ผู้นำทัพของแต่ละฝ่ายต่างต้องพยายามสร้างเสริม ปลุกเร้าให้ทหารในกองทัพ เดินหน้าอย่างแข็งขันในการปฏิบัติงานให้สำเร็จตามภารกิจที่ได้รับมอบ แม้ความตายจะคอยอ้าแขนรับอยู่ตรงหน้าทุกวินาทีก็ตาม ในขณะเดียวกัน ก็ต้องพยายามทำลายขวัญและกำลังใจ ตลอดจนความชอบธรรมของทหารฝ่ายตรงข้ามให้ตกต่ำที่สุดให้จงได้ และนี่คืออำนาจกำลังรบที่ไม่มีตัวตน อันเป็นปัจจัยในการทำสงครามที่นักการทหารตัวจริงเสียงจริงล้วนเข้าใจกันดีว่า มันสำคัญแค่ไหน

    ลำพังอาวุธยุทโธปกรณ์และยุทธภัณฑ์สงครามทั้งหลาย แม้จะเป็นอำนาจกำลังรบที่สำคัญประเด็นหนึ่ง  แต่ก็ยังไม่สำคัญเท่าปัจจัยเรื่องอำนาจกำลังรบที่ไม่มีตัวตน อันเป็นขวัญและกำลังใจของบรรดานักรบทั้งหลายตลอดจนประชาชนร่วมชาติ และชาติพันธมิตรในสงคราม การทำสงครามในยุคใดสมัยใด แม้จะมีรูปแบบการทำสงครามที่อาจมีประเด็นที่แตกต่างในแง่ของการใช้อาวุธยุทโธปกรณ์สมัยใหม่ที่มีอานุภาพสูงกว่าในอดีตที่ผ่านมา และแม้ว่าจะมีความสลับซับซ้อนของกลศึกมากขึ้น จากเทคโนโลยีที่ก้าวหน้า หากแต่ก็ยังมีวิธีคิดของนักรบตัวจริงที่มีร่องรอยของการทำสงครามที่มาจากรากเหง้าเดียวกัน ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือ การดำรงรักษา เสริมสร้าง พัฒนาขวัญและกำลังใจในการสู้รบทั้งนักรบในกองทัพและประชาชนในชาติตลอดจนชาติพันธมิตร ให้หัวใจพองโตมีความฮึกเหิมขึ้นเท่าที่จะทำได้ เพราะนั่นคืออำนาจกำลังรบที่ไม่มีตัวตน หากแต่ทรงพลังในการขับเคลื่อนเครื่องจักรสงครามให้มีประสิทธิภาพสูงยิ่งในขณะเดียวกัน ก็ยังต้องทำคู่ขนานไปกับการทำลายขวัญและกำลังใจในการสู้รบของบรรดาทหารในกองทัพฝ่ายตรงข้ามตลอดจนประชาชนในประเทศฝ่ายตรงข้ามและพันธมิตร ให้ลดน้อยถอยลงจนเป็นผลให้เครื่องจักรสงครามของคู่ปรปักษ์ลดประสิทธิภาพลงให้เหลือน้อยที่สุดจนหมดสภาพลง ซึ่งนั่น จะทำให้พลังอำนาจในการรบที่ไม่มีตัวตนของฝ่ายตรงข้าม ที่กำลังต่อสู้ในสงครามเสื่อมถอยลงและพ่ายแพ้หรือยอมจำนนลงในที่สุด

     และด้วยวิธีคิดทางทหารของนักการทหารตัวจริงทั้งหลายดังกล่าวนั้น จึงเป็นที่เข้าใจกันดีว่า การเสริมสร้างขวัญและกำลังใจอันเป็นอำนาจในการรบที่ไม่มีตัวตนดังกล่าวนั้น หาได้ทำให้เกิดขึ้นง่ายๆ อย่างที่คนทั่วไปคิด เพราะนักรบในสงครามล้วนมีความตายรออยู่ตรงหน้า เทคนิควิธีในการพัฒนาขวัญและกำลังใจให้นักรบ จึงเป็นศาสตร์และศิลป์เฉพาะกลุ่มอันลุ่มลึกยิ่ง แต่อย่างน้อยสิ่งที่นักการทหารรู้เทคนิควิธีสร้างขวัญและกำลังใจเหล่านี้ได้ดีมากกว่าคนทั่วไปจะจินตนาการได้ ก็คือ นักการทหารที่เป็นแม่ทัพนายกองเหล่านั้น ล้วนเคยตกอยู่ในสภาวะเสี่ยงชีวิตในสงครามหรืออย่างน้อยก็ต้องเคยถูกฝึกฝนให้ต้องดำรงอยู่ได้ภายใต้สภาวะกดดันทุกรูปแบบเหล่านั้นมาก่อน ทำให้ผู้นำกองทัพรับรู้อย่างลึกซึ้งเข้าไปในก้นบึ้งของหัวใจว่า การปลุกขวัญและกำลังใจให้ทหารในกองทัพของเขานั้น ควรจะต้องทำอย่างไร เพื่อทรงไว้ซึ่งอำนาจกำลังรบที่ไม่มีตัวตน อันเป็นปัจจัยที่ทรงพลังสูงยิ่งต่อชัยนะในสงคราม และการเสริมสร้างขวัญและกำลังใจให้นักรบรวมทั้งประชาชนในชาติตลอดจนชาติพันธมิตรนั้น ไม่ได้ทำได้เพียงในสนามรบที่เรียกกันว่าในระดับปฏิบัติการหรือระดับยุทธวิธีเท่านั้น หากแต่การปลุกปลอบขวัญและกำลังใจอันเป็นการพัฒนาอำนาจกำลังรบที่ไม่มีตัวตนนั้น สามารถทำได้ในระดับชาติหรือนักการทหารเรียกกันว่า การเสริมสร้างขวัญละกำลังใจเพื่ออำนาจกำลังรบที่ไม่มีตัวตนในระดับยุทธศาสตร์ ซึ่งประเด็นหนึ่งในการดำเนินการให้ได้มาซึ่งสิ่งนั้นก็คือ การทำสงครามข่าวสาร (Information Warfare) ที่คู่ขัดแย้งทั้งสองฝ่ายในสงครามรัสเซียกับยูเครนและพันธมิตร กำลังดำเนินการให้เห็นอยู่ในห้วงนี้

    แม้ในห้วงหลังๆ คำว่า สงครามข่าวสาร (Information Warfare) หรือ IW ในทางทหาร จะจางหายไป และถูกบดบังด้วยคำว่า การปฏิบัติการข่าวสาร (Information Operation) หรือ IO อันเป็นคำใหม่ที่กองทัพสหรัฐฯ บัญญัติขึ้นมาในยุคศตวรรษที่ 21 จนเป็นที่รู้จักกันในวงกว้างสู่สังคมวิชาการและสื่อมวลชน ตลอดจนคนในสังคมไทยโดยทั่วไป กลายเป็นคำนิยมใหม่ที่เป็นของแสลงหรือคำในทางลบ ที่ถูกมองว่า IO เป็นการปฏิบัติการเพื่อทำลายความน่าเชื่อถือหรือความชอบธรรมของฝ่ายตรงข้าม หากแต่นักการทหารตัวจริงจะเขาใจดีว่า IO เป็นเพียงส่วนหนึ่งของสงครามข่าวสาร (Information Warfare) อันเป็นศาสตร์และศิลป์ทางทหารที่ลุ่มลึก ซึ่งการดำเนินสงครามระหว่างรัสเซียกับยูเครนและพันธมิตรทั้งหลายภายใต้กานำของสหรัฐฯ ในวันแรกจนถึงเวลานี้  ต่างมุ่งมั่นทำสงคราม ด้วยอำนาจกำลังรบที่มีตัวตนโดยกำลังกองทัพพร้อมด้วยยุทโธปกรณ์ทางทหารอันทันสมัยแล้ว ทั้งสองฝ่ายยังมุ่งมั่นด้วยการทำสงครามด้วยอำนาจกำลังรบที่ไม่มีตัวตนโดยการทำสงครามข่าวสาร (Information Warfare) อย่างเข้มข้น ตั้งแต่ก่อนเปิดฉากการใช้กำลังทางกายภาพด้วยขีปนาวุธจนถึงระหว่างการทำสงครามด้วยอาวุธสมัยใหม่ในปัจจุบัน

   การทำสงครามข่าวสาร (Information Warfare) ของฝ่ายรัสเซียที่สร้างเงื่อนไขและความชอบธรรมในการใช้กำลัง ด้วยการอ้างเหตุที่ยูเครนเข่นฆ่าคนในโดเนสต์และลูฮันสก์ ซึ่งอยู่ในแคว้นดอนบาสของยูเครน จึงต้องส่งกองกำลังทหารเข้าไปในพื้นที่โดยอ้างว่าเป็นปฏิบัติการพิเศษ เพื่อรักษาสันติภาพ หาใช่การทำสงครามรุกรานยูเครนอย่างที่ฝ่ายสหรัฐฯ ทำสงครามข่าวสาร (IW) เพื่อทำลายความชอบธรรมของรัสเซียแต่อย่างใดไม่ ซึ่งเป็นแนวทางที่ปูตินเคยใช้กับคราววิกฤตไครเมียเมื่อครั้งก่อน และทันทีที่ชาติพันธมิตรของคู่ขัดแย้งในสงครามหนนี้อย่างยูเครน ไม่ว่าจะเป็นองค์การป้องกันแอตแลนติกเหนือ (NATO) ชาติในสหภาพยุโรปส่วนหนึ่ง สหรัฐอเมริกา และพันธมิตรอันแนบแน่นของสหรัฐฯ ที่ตั้งอยู่ในภูมิภาคต่างๆ ทั่วโลกส่วนหนึ่ง ได้ร่วมกัน ทำสงครามข่าวสาร (IW) แสดงออกถึงการต่อต้านรัสเซียอย่างออกนอกหน้าเท่าที่จะทำได้ โดยเฉพาะการร่วมต่อต้านทางเศรษฐกิจและการค้า หรือที่เรียกกันว่า การคว่ำบาตร ในทุกรูปแบบต่อรัสเซีย รวมทั้งการแถลงการณ์ประณามการใช้กำลังทหารของกองทัพรัสเซียต่อยูเครนหนนี้ เพื่อทำลายความชอบธรรมของรัสเซีย ตลอดจนทำลายขวัญและกำลังใจนักรบตลอดจนประชาชนชาวรัสเซีย รวมทั้งการทำสงครามข่าวสาร (IW) เพื่อสร้างกระแสประชาคมโลก ให้ร่วมต่อต้านและโดดเดี่ยวรัสเซีย

    ทำให้ผู้นำอย่างประธานาธิบดีปูติน ได้เร่งทำสงครามข่าวสาร (IW) ตอบโต้ชาติทั้งหลายเหล่านั้น เพื่อเรียกขวัญและกำลังใจให้นักรบและประชาชนรัสเซียตลอดทั้งพันธมิตรว่า สิ่งที่รัสเซียทำครั้งนี้ มีความชอบธรรมแล้ว เพื่อรักษาสันติภาพและผลประโยชน์ของประชาชนในภูมิภาคนี้  โดยได้แสดงออกอย่างแข็งกร้าวต่อกลุ่มประเทศเหล่านั้น ไม่ว่าจะเป็นการกล่าวว่าการดำเนินการต่างๆ ของประเทศที่แสดงออกว่าอยู่ฝ่ายตรงข้ามกับรัสเซียนั้น ถือเป็นการประกาศตัวว่าเป็นปรปักษ์ต่อรัสเซีย และรัสเซียจะตอบโต้ประเทศเหล่านั้นทุกรูปแบบที่เป็นไปได้เช่นกัน ในขณะที่ฝ่ายยูเครนและสหรัฐฯ ทำสงครามข่าวสาร (IW) โดยกล่าวทำลายขวัญนักรบและประชาชนรัสเซียในทำนองว่า การปฏิบัติการทางยุทธการที่ดูเหมือนว่ารัสเซียรุกคืบไปได้อย่างช้าๆ เพราะการต่อต้านอย่างแข็งแรงของยูเครน และการขาดการส่งกำลังที่ต่อเนื่องของกองทัพรัสเซียนั้น ก็ถูกตอบโต้จากรัสเซียว่า รัสเซียตั้งใจให้เป็นไปตามนั้น อันเป็นไปตามแผนการที่ปูตินวางไว้แล้ว ทุกอย่างเป็นไปตามแผนการรบ ทั้งนี้ เพื่อหลีกเลี่ยงการทำลายล้างและเป็นอันตรายต่อประชาชนชาวยูเครน โดยใช้ยุทธการปิดล้อมยูเครนเพื่อให้ยอมจำนนเท่านั้น พร้อมทั้งยอมหยุดยิงและเปิดทางมนุษยธรรมในหลายเมืองของยูเครน

    ลีลาทางการเมืองระหว่างประเทศอันช่ำชองของผู้นำอย่างประธานาธิบดีปูติน ผ่านการทำสงครามข่าวสาร (IW) ที่เลี่ยงว่า นี่ไม่ใช่สงคราม หากแต่เป็นปฏิบัติการพิเศษของรัสเซียเพื่อเสถียรภาพของประเทศและภูมิภาคนี้ ตลอดจนการแสดงท่าทีแข็งกร้าวในการออกคำสั่งพร้อมรบขั้นสูงสุดให้กับหน่วยขีปนาวุธนิวเคลียร์ที่มีหัวรบมากที่สุดในโลก ทำให้ประเทศมหาอำนาจฝ่ายตรงข้ามของรัสเซียทั้งหลาย ต้องคิดหนัก และระมัดระวังท่าทีการสนับสนุนทางทหารโดยตรงให้กับยูเครนมากขึ้นอย่างชัดเจน รวมทั้งการตอบโต้การคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจของฝ่ายตรงข้าม โดยเริ่มจากการงดการส่งก๊าซธรรมชาติและน้ำมันออกสู่ประเทศในยุโรป อันเป็นปัจจัยสำคัญในการต่อสู้กับอากาศที่หนาวเย็นในยุโรป ตลอดจนราคาน้ำมันทั่วโลก จนกระทั่งการประกาศรายชื่อประเทศซึ่งมีการกระทำที่ไม่เป็นมิตรออกมาอย่างชัดเจนล่าสุดนี้ ย่อมสะท้อนให้เห็นว่า ไม่ว่าจะเป็นสงครามยุคไหน การทำสงครามข่าวสาร (IW) จึงเป็นปัจจัยสำคัญที่นักการทหารทั่วโลกต้องกระทำอย่างเข้มข้น เพื่อชัยชนะในสงครามโดยรวมในที่สุด

เสือตัวที่ 7