ฟิลิปปินส์ระบุว่า เรือของหน่วยยามฝั่งจีนเป็นเหตุให้เกิดการชนกันกับเรือของฟิลิปปินส์ และการใช้ปืนฉีดน้ำขนาดใหญ่ยิงเข้าใส่ส่งผลให้ลูกเรือ 4 คนได้รับบาดเจ็บ
เรือหน่วยยามฝั่งจีน (ซ้ายและขวา) กำลังฉีดน้ำใส่เรือ Unaizah May 4 ของกองทัพฟิลิปปินส์ (กลาง) ใกล้กับสันดอนโทมัสที่สองที่เป็นข้อพิพาทในทะเลจีนใต้ เมื่อวันที่ 5 มีนาคม (Photo by Handout / Philippine Coast Guard (PCG) / AFP)
เอเอฟพีรายงาน เมื่อวันอังคารที่ 5 มีนาคม 2567 กล่าวว่า เกิดเหตุชนกันระหว่างเรือของฟิลิปปินส์กับเรือของหน่วยยามฝั่งจีนบริเวณน่านน้ำรอบๆ สันดอนโทมัสที่สองในหมู่เกาะสแปรตลีย์ ซึ่งเป็นข้อพิพาททางทะเล
หน่วยเฉพาะกิจของรัฐบาลฟิลิปปินส์ระบุในแถลงการณ์ว่า "หน่วยยามฝั่งจีนและเรือทหารติดอาวุธของจีนได้คุกคาม, ปิดกั้น, ใช้ปืนฉีดน้ำยิงเข้าใส่ ตลอดจนดำเนินการซ้อมรบที่เป็นอันตราย เพื่อขัดขวางภารกิจเสริมตามปกติของฟิลิปปินส์"
ขณะที่หน่วยยามฝั่งจีนโต้ว่า ตนเองได้ใช้มาตรการควบคุมต่อ "การบุกรุกอย่างผิดกฎหมาย" ของเรือฟิลิปปินส์ในน่านน้ำรอบๆ สันดอนดังกล่าว
เรือ BRP Sindangan พร้อมด้วยเรือติดตามอีกลำหนึ่งถูกส่งไปสนับสนุนเรือ Unaizah May 4 และเรือ Unaizah May 1 ซึ่งบรรทุกทหารทดแทนและเสบียงไปยังสันดอนโทมัสที่สอง ซึ่งเป็นที่ที่กองทหารฟิลิปปินส์ประจำการอยู่บนซากเรือฟิลิปปินส์ที่ถูกจอดนิ่ง
กองกำลังเฉพาะกิจแห่งชาติประจำทะเลฟิลิปปินส์ตะวันตก ระบุในแถลงการณ์ว่า ลูกเรือ 4 คนบนเรือ Unaizah May 4 ได้รับบาดเจ็บ เมื่อเรือหน่วยยามฝั่งจีน 2 ลำยิงปืนใหญ่ฉีดน้ำใส่เรือพร้อมกัน ส่งผลให้กระจกหน้าเรือแตก อีกทั้งยังมีการชนกันของเรือ Unaizah May 4 ที่กำลังกลับเดินทางกลับเข้าฝั่งกับเรือลำหนึ่งของหน่วยยามชายฝั่งจีน
แต่ กัน อวี้ โฆษกหน่วยยามฝั่งจีน กล่าวหาเรือของฟิลิปปินส์ว่าจงใจชนเรือจีน เป็นเหตุให้เกิดรอยถลอกเล็กน้อย
เหมา หนิง โฆษกกระทรวงต่างประเทศจีนกล่าวว่า รัฐบาลปักกิ่งได้ทำการประท้วงต่อเหตุปะทะกับเรือของฟิลิปปินส์ซึ่งพยายามขนส่งวัสดุก่อสร้างไปยังซากเรือในบริเวณสันดอนดังกล่าว
จีนอ้างสิทธิ์เหนือทะเลจีนใต้เกือบทั้งหมดว่าเป็นอาณาเขตของตน และไม่แยแสการอ้างสิทธิ์แบบเดียวกันจากประเทศต่างๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
เหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นหนึ่งวันหลังจากที่เอ็นริเก มานาโล รัฐมนตรีต่างประเทศฟิลิปปินส์ได้เรียกร้องให้จีนหยุดคุกคาม และปกป้องนโยบายของรัฐบาลในการแฉว่าจีนทำการซ้อมรบในพื้นที่พิพาททางทะเล
เช่นเดียวกับประธานาธิบดีเฟอร์ดินันด์ มาร์กอส ของฟิลิปปินส์ ที่กล่าวตรงๆว่า "เราจะไม่ยอมเสียดินแดนและเขตอำนาจทางทะเลของเราแม้แต่ตารางนิ้วเดียว"
การชนกันและการยิงปืนฉีดน้ำแรงดันสูงเมื่อวันอังคารเกิดขึ้นหลังจากเหตุการณ์คล้ายคลึงกันในเดือนธันวาคม ซึ่งเป็นการเผชิญหน้าที่รุนแรงที่สุดระหว่างเรือฟิลิปปินส์และจีนในรอบหลายปี
ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐบาลมะนิลาและปักกิ่งพังทลายลงภายใต้การนำของมาร์กอส ซึ่งพยายามปรับปรุงความสัมพันธ์กับรัฐบาลวอชิงตันที่เป็นพันธมิตรดั้งเดิม และกระชับความร่วมมือด้านกลาโหมในภูมิภาคให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น ขณะเดียวกันก็ตอบโต้การกระทำของจีนในทะเลจีนใต้ด้วย
ซึ่งตรงกันข้ามกับแนวทางของอดีตประธานาธิบดีโรดริโก ดูเตอร์เต ที่ยอมระงับข้อพิพาททางทะเลกับรัฐบาลปักกิ่งเพื่อแลกกับการลงทุนของจีน
นักวิเคราะห์การเมืองกล่าวว่า การกระทำของจีนเป็นการผลักดันความรู้สึกต่อต้านจีนในฟิลิปปินส์ต่อไป และกระตุ้นให้ฝ่ายบริหารของมาร์กอสเพิ่มความเป็นพันธมิตรกับชาติตะวันตกเป็นสองเท่า.
