ศาลญี่ปุ่นชี้กฎบังคับทำหมันเพื่อรับรองการเปลี่ยนเพศ ขัดต่อรัฐธรรมนูญ

ศาลสูงของญี่ปุ่นระบุเมื่อวันพุธว่า การกำหนดให้คนข้ามเพศต้องเข้ารับการทำหมันถาวรเพื่อให้ได้การรับรองการเปลี่ยนเพศตามกฎหมายนั้น ขัดต่อรัฐธรรมนูญ

ป้ายข้อความรณรงค์ระหว่างการชุมนุมวันคนข้ามเพศสากลในเขตชิบูยะ กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น (Photo by Yuichi YAMAZAKI / AFP)

เอเอฟพีรายงาน เมื่อวันพุธที่ 25 ตุลาคม 2566 กล่าวว่า ศาลสูงของญี่ปุ่นเผยแพร่คำพิพากษาเกี่ยวกับประเด็นที่ได้รับการยื่นพิจารณาในเนื้อหาคนข้ามเพศ ระบุว่า เงื่อนไขและระเบียบที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนเพศตามกฎหมายนั้น ขัดต่อรัฐธรรมนูญของประเทศ

ภายใต้กฎเกณฑ์ที่บังคับใช้ตั้งแต่ปี 2547 คนข้ามเพศที่ยื่นขอเปลี่ยนเพศตามกฎหมายจะต้องปฏิบัติตามเงื่อนไขต่างๆ รวมถึงการริบความสามารถในการสืบพันธุ์ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการทำหมันถาวร

ศาลฯได้พิพากษาว่า การกำหนดให้คนข้ามเพศต้องเข้ารับการทำลายน้ำเชื้อด้วยการทำหมันถาวรเพื่อเปลี่ยนเพศตามกฎหมายนั้น ขัดต่อรัฐธรรมนูญที่ระบุว่า "บุคคลมีสิทธิเสรีภาพในร่างกายที่มิอาจถูกละเมิดได้โดยไม่เต็มใจ"

ขณะที่เงื่อนไขอื่นๆ ซึ่งคนข้ามเพศต้องปฎิบัติเพื่อให้ได้รับการรับรองตามกฎหมายได้แก่ การเป็นโสด, ไม่มีบุตร และได้รับการวินิจฉัยอย่างเป็นทางการว่ามีความผิดปกติทางเพศ

ทั้งนี้ มีเพียงไม่กี่ประเทศทั่วโลกที่อนุญาตให้บุคคลข้ามเพศสามารถเปลี่ยนสถานะของตนได้ด้วยการประกาศ โดยไม่ต้องถูกบังคับให้ปฏิบัติอะไรเป็นพิเศษ และญี่ปุ่นเป็นประเทศเดียวในกลุ่มจี 7 ที่ไม่รับรองการแต่งงานของเพศเดียวกัน

ฮิวแมนไรท์วอทช์ระบุในรายงานปี 2562 กล่าวว่า "ขั้นตอนในการเปลี่ยนเพศให้เป็นที่ยอมรับตามกฎหมาย ทั้งการผ่าตัดทำหมันและการวินิจฉัยทางจิตเวช ถือเป็นกระบวนการที่ล้าสมัย, เป็นอันตราย และเป็นการเลือกปฏิบัติอันมีรากฐานมาจากแนวคิด "ดูถูก" อัตลักษณ์ของคนข้ามเพศว่าเป็น "ความเจ็บป่วยทางจิต"

แม้ว่าจะมีแรงกดดันอย่างมากก่อนคำตัดสินประกาศในวันพุธ แต่ท้ายที่สุดการบังคับทำหมันนั้นก็ถูกพิจารณาว่าขัดต่อรัฐธรรมนูญและไม่ถูกต้อง

อย่างไรก็ตาม ไม่กี่ปีมานี้ ญี่ปุ่นซึ่งเป็นชาติอนุรักษนิยมได้เริ่มเปลี่ยนแปลงทีละเล็กละน้อยไปสู่การยอมรับความหลากหลายทางเพศมากขึ้น

ในเดือนกรกฎาคม ศาลสูงของญี่ปุ่นตัดสินให้ข้าราชการข้ามเพศคนหนึ่งชนะคดีฟ้องร้องต่อรัฐบาลเรื่องการเข้าใช้ห้องน้ำหญิงในที่ทำงาน

ผลสำรวจความคิดเห็นแสดงให้เห็นว่า มีการสนับสนุนกฎหมายที่เป็นมิตรกับ LGBTQ เพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะในหมู่คนอายุน้อย แต่พรรคเสรีประชาธิปไตยที่เป็นรัฐบาลบริหารประเทศในปัจจุบัน กลับไม่เต็มใจที่จะผลักดันการปฏิรูปอย่างจริงจัง

ในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา นักเคลื่อนไหวได้เตือนถึงกระแสวาทกรรมแสดงความเกลียดชังทางออนไลน์ที่เพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งการมุ่งเป้าไปที่ผู้หญิงข้ามเพศ ซึ่งส่วนหนึ่งได้รับแรงหนุนจากการถกเถียงเกี่ยวกับกฎหมายต่อต้านการเลือกปฏิบัติ

กรณีที่เป็นหัวใจสำคัญของคำตัดสินในวันพุธคือ การที่ผู้หญิงชาวญี่ปุ่นที่เป็นบุคคลข้ามเพศต้องการการรับรองรายชื่อตามกฎหมายว่าเป็นผู้หญิง โดยไม่จำเป็นต้องผ่านกระบวนการผ่าตัดทำหมัน และเรียกเงื่อนไขเหล่านั้นว่าเป็น "การละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรงและขัดต่อรัฐธรรมนูญ"

เคยมีการฟ้องร้องเงื่อนไขบังคับดังกล่าวมาก่อนแล้วในศาลครอบครัว แต่ก็ถูกตีตกไป โดยผู้พิพากษาปกป้องเงื่อนไขและระเบียบปฎิบัติดังกล่าวเพื่อป้องกันไม่ให้เกิด "ความสับสน" ที่อาจเกิดขึ้นจากการที่คนข้ามเพศมีลูกหลังจากเปลี่ยนเพศตามกฎหมายแล้ว.

เพิ่มเพื่อน

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

'จักรภพ'ตีปี๊บ22 ม.ค.2568 วันที่LGBTQ+ ต้องจารึก

'จักรภพ' ชี้ 22 มค.68 เป็นวันประวัติศาสตร์โลก เมื่อประเทศไทยจะมี พ.ร.บ.สมรสเท่าเทียมเต็มรูปแบบเป็นครั้งแรก จวก 'ทรัมป์' ประกาศต่อต้าน LGBTQ+ เอาใจคนกลุ่มเดียว เชื่อ แค่เห่าดังแต่ไม่กัดจริง

ทั่วโลกจับตา! 'คดีตากใบ' สะท้อนไทยล้มเหลว ปล่อยละเมิดสิทธิมนุษยชนซ้ำ

แอมเนสตี้ฯ ประเทศไทย หวั่นคดีตากใบหมดอายุความ กลายเป็นใบเบิกทางละเมิดสิทธิมนุษยชนซ้ำแล้วซ้ำเล่าอีก ชี้ชัด ทั่วโลกจับตาดูอยู่ เชื่อจะเป็นเรื่องที่ถูกพูดถึงบนเวทีสาธารณะระหว่างประเทศต่อเนื่อง

'MCOT New Journey' รุกหนักทุกเจเนอเรชัน พร้อมผลักดันสู่สากล

บริษัท อสมท จำกัด (มหาชน) จัดงาน “MCOT New Journey” รุกหนักทุกเจเนอเรชัน พร้อมผลักดันสู่สากล ที่ Phenix Pratunam Bangkok โดย ผาติยุทธ ใจสว่าง รักษาการในตำแหน่งผู้อำนวยการใหญ่ บมจ.อสมท (รก.ผอ.ใหญ่ บมจ. อสมท) ได้เผยถึงทิศทางที่ไม่ล้อมกรอบ สร้างคอมมูนิตี้ที่หลากหลาย พร้อมต่อยอดทุกคอนเทนต์

'น้ำชา' คัมแบคซิงเกิลใหม่ ได้ 'นัท นิสามณี' มาร่วมงาน

หลังจากกลับมาทำเพลงอีกครั้ง โดยร่วมงานกับสังกัดวอร์นเนอร์ มิวสิก ประเทศไทย (Warner Music Thailand) ปล่อยซิงเกิล "Cha Boo!", “กลับมาให้กอด (I’m Sorry)” และ "Mascara” ให้ได้ฟังไปแล้ว ซึ่ง Namcha (น้ำชา-ชีรณัฐ ยูสานนท์) จัดเต็มสมเป็นหนึ่งในนักร้องระดับหัวแถวของบ้านเรา ทั้งอารมณ์และพลังเสียง เนื้อหา-ดนตรีทันยุคทันสมัย มุมมองเข้ากับประสบการณ์ชีวิตที่เพิ่มขึ้น

อย่าลดทอนคุณค่าเพศคนอื่น! 'เอิร์ธ' เผยสิ่งที่ต้องเจอมาตลอด

ซีรีส์ "FOUREVER YOU เพราะรักนำทาง" ใกล้จะออนแอร์ทางค่ายจึงมีการปล่อยเทรลเลอร์ แต่กลับยังมีคอมเมนต์ยึดติดกับเพศสภาพของ เอิร์ธ-กัษมนณัฏฐ์ นามวิโรจน์ มีการบอกว่าชอบนะแต่พอมาเล่นซีรีส์วายแล้วจินตนาการไม่ออกว่าแสดงเป็นผู้ชาย