สหรัฐฯ และไต้หวันจะลงนามในข้อตกลงการค้าครั้งประวัติศาสตร์ ถือเป็นความเคลื่อนไหวที่อาจกระตุ้นความตึงเครียดระหว่างรัฐบาลปักกิ่งและรัฐบาลวอชิงตันเกี่ยวกับเกาะแห่งนี้
(Photo by ALEX WONG / GETTY IMAGES NORTH AMERICA / Getty Images via AFP)
เอเอฟพีรายงาน เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 1 มิถุนายน 2566 กล่าวว่า สำนักงานเจรจาการค้าในไทเปประกาศว่าข้อตกลงชุดแรกภายใต้ "การค้าริเริ่มแห่งศตวรรษที่ 21 ของสหรัฐอเมริกาและไต้หวัน (The US-Taiwan Initiative on 21st Century Trade)" จะถูกลงนามในกรุงวอชิงตัน ประเทศสหรัฐอเมริกา ในเวลา 10.00 น. ตามเวลาท้องถิ่น (21.00 น. ตามเวลาประเทศไทย) โดยไม่ได้ให้รายละเอียดเพิ่มเติม
สหรัฐอเมริกายังคงเป็นพันธมิตรหลักและผู้จัดหาอาวุธให้กับไต้หวัน แม้ว่าจะเปลี่ยนการรับรองทางการทูตจากรัฐบาลไทเปเป็นรัฐบาลปักกิ่งในปี 2522 นอกจากนี้สหรัฐฯยังเป็นคู่ค้ารายใหญ่อันดับ 2 ของไต้หวันอีกด้วย
แต่จีนแผ่นดินใหญ่เกลียดความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างไต้หวันกับรัฐบาลอื่นๆ เพราะถือว่าเกาะที่ปกครองตนเองแห่งนี้เป็นดินแดนของตน
"ข้อตกลงที่จะลงนามในคืนนี้ไม่เพียงเป็นประวัติศาสตร์เท่านั้น แต่ยังส่งสัญญาณถึงการเริ่มต้นใหม่ด้วย" อลัน หลิน โฆษกคณะรัฐมนตรีไต้หวันกล่าวกับผู้สื่อข่าวในกรุงไทเป
"งานที่เกี่ยวข้องยังไม่เสร็จสิ้น เพราะเราหวังจะเดินหน้าไปสู่เขตการค้าเสรีที่ครอบคลุมกับสหรัฐฯ เพื่อประกันความมั่นคงทางเศรษฐกิจของไต้หวัน" อลัน หลินกล่าว
ข้อตกลงฉบับนี้จะมุ่งเน้นด้านส่งเสริมการค้า โดยการปรับปรุงการตรวจสอบทางศุลกากร, ปรับปรุงกระบวนการกำกับดูแล และกำหนดมาตรการต่อต้านการทุจริตระหว่างสหรัฐอเมริกาและไต้หวัน
รัฐบาลไทเประบุว่าข้อตกลงนี้เป็นข้อตกลงการค้าที่ "ครอบคลุมที่สุด" ที่ลงนามกับรัฐบาลวอชิงตันตั้งแต่ปี 2522
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา รัฐบาลปักกิ่งยกระดับการกดดันและคุกคามต่อไต้หวัน ทั้งเพิ่มการซ้อมรบทางทหารในทะเลรอบเกาะ และพยายามตัดความสัมพันธ์อย่างเป็นทางการกับประเทศต่างๆ ทั่วโลก
ประเด็นดังกล่าวทำให้เกิดการประสานความร่วมมือระหว่างสองพรรคการเมืองในสหรัฐอเมริกา ทั้งแนนซี เพโลซี อดีตประธานสภาผู้แทนราษฎรจากพรรคเดโมแครตที่ได้เดินทางเยือนเกาะไต้หวันด้วยตัวเองเมื่อปีที่แล้ว และการต้อนรับผู้นำไต้หวัน(ประธานาธิบดีไช่ อิงเหวิน)ของเควิน แมคคาร์ธี ประธานสภาผู้แทนราษฎรคนปัจจุบันจากพรรครีพับลิกัน ที่สหรัฐอเมริกาในปีนี้
รัฐบาลวอชิงตันเปิดเผยแผนการเจรจาการค้าเมื่อเดือนสิงหาคมปีที่แล้วเพื่อแสดงการสนับสนุนไต้หวัน ขณะที่รัฐบาลปักกิ่งกำลังเตรียมการซ้อมรบทางทหารครั้งใหญ่เพื่อตอบโต้การเยือนไทเปของแนนซี เพโลซี ในเวลานั้น
จีนแผ่นดินใหญ่ตำหนิการดำเนินการทางการทูตใดๆ ที่ดูเหมือนจะปฏิบัติต่อไต้หวันในฐานะประเทศอธิปไตย และแสดงปฏิกิริยาด้วยความโกรธต่อการมาเยือนของนักการเมืองชาติตะวันตก
เมื่อเดือนเมษายน รัฐบาลปักกิ่งดำเนินการฝึกซ้อมทางทหารเป็นเวลา 3 วันโดยจำลองการปิดล้อมเกาะ เพื่อตอบโต้การประชุมระหว่างประธานาธิบดีไช่ อิงเหวิน และเควิน แมคคาร์ธี ในแคลิฟอร์เนีย.
