ไต้หวันเรียกทูตกลับ หลังรัฐมนตรีฮอนดูรัสเยือนจีน

ไต้หวันเรียกตัวเอกอัครราชทูตกลับ หลังฮอนดูรัสส่งรัฐมนตรีต่างประเทศเยือนจีน ส่อตัดขาดความสัมพันธ์อย่างเป็นทางการ

ธงชาติฮอนดูรัสและไต้หวันโบกสะบัดคู่กันในกรุงเตกูซิกัลปา เมืองหลวงของประเทศฮอนดูรัส (Photo by Stringer / AFP)

เอเอฟพีรายงาน เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 23 มีนาคม 2566 กล่าวว่า กระทรวงการต่างประเทศไต้หวันแถลงเรียกคืนเอกอัครราชทูตประจำประทศฮอนดูรัส จากกรณีรัฐบาลของประธานาธิบดีซิโอมารา คาสโตร ส่งรัฐมนตรีต่างประเทศเยือนจีนเพื่อสร้างสัมพันธ์ทางการทูต

"ฮอนดูรัสเพิกเฉยต่อมิตรภาพที่ยาวนานกว่า 80 ปีระหว่างกัน หลังจากพวกเขาตัดสินใจส่งรัฐมนตรีต่างประเทศไปยังจีน ซึ่งส่งผลต่อความรู้สึกของรัฐบาลและประชาชนของไต้หวันอย่างร้ายแรง" ถ้อยแถลงของกระทรวงต่างประเทศฯระบุ และเสริมว่า "เราตัดสินใจเรียกเอกอัครราชทูตประจำฮอนดูรัสกลับทันทีเพื่อแสดงความขุ่นเคืองใจอย่างเป็นรูปธรรม"

การประกาศดังกล่าวเกิดขึ้นในขณะที่เอดูอาร์โด เอ็นริเก เรนา รัฐมนตรีต่างประเทศฮอนดูรัสกำลังมุ่งหน้าไปยังจีนเพื่อจัดการเจรจาเกี่ยวกับการสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตกับรัฐบาลปักกิ่ง

จีนถือว่าไต้หวันเป็นดินแดนส่วนหนึ่งของตน และสามารถถูกยึดคืนได้ด้วยกำลัง หากจำเป็น

ภายใต้หลักการ "จีนเดียว" ของรัฐบาลปักกิ่ง ไม่มีประเทศใดที่สามารถรักษาความสัมพันธ์ทางการทูตอย่างเป็นทางการกับจีนและไต้หวันได้ในคราวเดียวกัน ซึ่งรัฐบาลไทเปก็ดำเนินนโยบายทางการทูตแบบเดียวกัน และเคยตัดสัมพันธ์กับประเทศต่างๆ ในอดีตที่เปลี่ยนใจหันไปซบจีน

เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ประธานาธิบดีซิโอมารา คาสโตร ของฮอนดูรัส ประกาศสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตกับสาธารณรัฐประชาชนจีน และสั่งการให้เอดูอาร์โด เอ็นริเก เรนา รัฐมนตรีต่างประเทศ ดำเนินการอย่างเป็นทางการด้วยการเยือนกรุงปักกิ่ง ซึ่งเป็นความเคลื่อนไหวที่ส่งสัญญาณตัดความสัมพันธ์กับไต้หวันอย่างชัดเจน

ทั้งนี้ หากฮอนดูรัสเปลี่ยนการรับรองสถานะทางการทูตอย่างเป็นทางการและหันไปสานสัมพันธ์กับจีน จะทำให้ไต้หวันเหลือประเทศที่มีความสัมพันธ์ทางการทูตเพียง 13 ประเทศ หลังทยอยสูญเสียพันธมิตรในละตินอเมริกาไปหลายรายในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา

ล่าสุด เอดูอาร์โด เอ็นริเก เรนา รัฐมนตรีต่างประเทศฮอนดูรัส อยู่ในระหว่างเดินทางไปจีน โดยมีซีโอมารา เซลายา สมาชิกสภานิติบัญญัติซึ่งเป็นบุตรสาวของประธานาธิบดีคาสโตร, เจ้าหน้าที่รัฐบาล และนักการทูตอีก 3 คน ร่วมคณะเดินทางไปด้วย โดยคณะผู้แทนจากฮอนดูรัสมีกำหนดเข้าพบฉิน กัง รัฐมนตรีต่างประเทศจีน

แม้รัฐบาลปักกิ่งไม่ได้ยืนยันการเยือนครั้งนี้ แต่หวัง เหวินปิน โฆษกกระทรวงการต่างประเทศกล่าวว่า จีนพร้อมจะสร้างความสัมพันธ์กับฮอนดูรัส

"จีนยินดีกับคำกล่าวเชิงบวกของรัฐบาลฮอนดูรัสในการพัฒนาความสัมพันธ์กับจีน และพร้อมที่จะสร้างและพัฒนาความสัมพันธ์ทวิภาคีกับฮอนดูรัสบนพื้นฐานของความเท่าเทียมและความเคารพซึ่งกันและกัน" หวัง เหวินปิน กล่าว

เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ประธานาธิบดีฮอนดูรัสกล่าวว่า ด้วยความจำเป็นทางเศรษฐกิจและการที่ไต้หวันปฏิเสธเพิ่มความช่วยเหลือทางการเงินแก่ฮอนดูรัส คือเหตุผลหลักที่ทำให้ประเทศต้องหันไปพึ่งพาและสร้างความสัมพันธ์กับจีน

ฮอนดูรัสเป็นหนึ่งในประเทศที่ยากจนที่สุดในละตินอเมริกา โดยเกือบ 74% ของประชากรกว่า 10 ล้านคน มีฐานะยากจน ขณะที่รัฐบาลมีหนี้ต่างประเทศคงค้างมากกว่า 20,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 6.8 แสนล้านบาท) โดยในจำนวนนั้นติดหนี้ไต้หวันถึง 600 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 20,400 ล้านบาท)

การเปลี่ยนทิศทางทางการทูตของฮอนดูรัสเกิดขึ้นหลังจากรัฐบาลประกาศว่ากำลังเจรจากับจีนเพื่อสร้างเขื่อนไฟฟ้าพลังน้ำ

ประธานาธิบดีไช่ อิงเหวิน ของไต้หวันจะออกเดินทางในภารกิจเยือนละตินอเมริกา 10 วัน โดยเริ่มตั้งแต่วันที่ 29 มีนาคม เพื่อกระชับความสัมพันธ์กับพันธมิตรที่เหลืออีก 2 ประเทศในแถบนี้ ได้แก่ เบลีซและกัวเตมาลา และจะแวะพักในสหรัฐฯ ระหว่างทางด้วย.