สมุดปกขาวจีนถอนสัญญาไต้หวัน

สมุดปกขาวเรื่องไต้หวันที่สำนักงานกิจการไต้หวันของรัฐบาลจีนเผยแพร่เมื่อวันพุธถอนสัญญาที่เคยให้ไว้กับไต้หวัน โดยตัดเนื้อหาที่ระบุในสมุดปกขาวก่อนหน้านี้ว่า จีนจะไม่ส่งทหารหรือคณะผู้บริหารมาที่ไต้หวันถ้ามีการรวมชาติกันเกิดขึ้น ด้านไต้หวันตอบโต้ว่าสมุดปกขาวนี้ว่าเต็มไปด้วยถ้อยคำโกหกและไม่สนใจถึงความเป็นรัฐเอกราชของไต้หวัน

รอยเตอร์และเอเอฟพีรายงานเมื่อวันพุธที่ 10 สิงหาคม 2565 ว่า ในวันเดียวกันสำนักงานกิจการไต้หวันของรัฐบาลจีนเผยแพร่สมุดปกขาวเพื่อแสดงจุดยืนของจีนเรื่องไต้หวัน ซึ่งเกิดขึ้นเพียงไม่กี่วันจากที่กองทัพจีนซ้อมรบครั้งใหญ่อย่างที่ไม่เคยมีมาก่อนรอบเกาะไต้หวัน เพื่อตอบโต้การมาเยือนไต้หวันของแนนซี เพโลซี ประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา

จีนระบุไว้ในสมุดปกขาวในเรื่องไต้หวันก่อนหน้านี้ที่เผยแพร่ในปี 2536 และ 2543 ว่า “จะไม่ส่งทหารหรือคณะผู้บริหารไปอยู่ที่ไต้หวันถ้ามีการรวมชาติจีนกับไต้หวันสำเร็จ”

ถ้อยคำดังกล่าวเป็นการให้ความมั่นใจกับไต้หวันว่าไต้หวันยังสามารถปกครองตนเองได้ถ้าต้องเปลี่ยนไปเป็นเขตปกครองพิเศษของจีน ซึ่งเนื้อหาคำสัญญาดังกล่าวของจีนไม่มีปรากฏอยู่ในสมุดปกขาวที่จีนเผยแพร่ล่าสุดเมื่อวันพุธ

สมุดปกขาวของจีนเล่มนี้ยังระบุด้วยว่า เราพร้อมที่จะสร้างพื้นที่ว่างอันกว้างใหญ่สำหรับการรวมชาติอย่างสันติ แต่จะไม่ยอมอดทนต่อกิจกรรมแบ่งแยกดินแดนไม่ว่าจะรูปแบบใดในไต้หวัน จีนจะไม่ละทิ้งการใช้กำลังเพื่อรวมชาติกับไต้หวัน โดยจะเป็นทางเลือกสุดท้ายหลังจากใช้มาตรการที่จำเป็นทั้งหมดแล้ว

พรรคคอมมิวนิสต์จีนยื่นข้อเสนอว่าไต้หวันสามารถกลับมารวมชาติกับจีนภายใต้โมเดล “หนึ่งประเทศ, สองระบบ” คล้ายกับตอนที่อังกฤษส่งมอบฮ่องกงคืนจีนในปี 2540 ภายใต้โมเดลนี้ไต้หวันจะปกครองตนเองได้บางส่วนไปจนถึงยังคงระบอบประชาธิปไตยไว้ได้ เพื่อรักษาระบบสังคมและการเมืองบางส่วนของไต้หวันเอาไว้

พรรคการเมืองหลักทุกพรรคของไต้หวันปฏิเสธข้อเสนอ “หนึ่งประเทศ, สองระบบ” ของจีน และผลสำรวจความคิดเห็นของชาวไต้หวันก็เป็นไปในทิศทางเดียวกัน รัฐบาลไต้หวันระบุว่าประชาชนชาวไต้หวันเท่านั้นจะเป็นผู้ตัดสินอนาคตของตนเอง

ในสมุดปกขาวของจีนฉบับปี 2543 มีถ้อยคำที่ระบุว่า “ทุกสิ่งสามารถเจรจากันได้ตราบใดที่ไต้หวันยอมรับว่ามีเพียงจีนเดียวและไม่แสวงหาการเป็นเอกราช” เนื้อหานี้ถูกตัดออกไปในสมุดปกขาวฉบับล่าสุดด้วย

ด้านสภากิจการแผ่นดินใหญ่ของไต้หวันแถลงประณามสมุดปกขาวของจีนเรื่องไต้หวันที่เผยแพร่ล่าสุดว่า เต็มไปด้วยถ้อยคำโกหกด้วยความคิดปรารถนาเอง และไม่สนใจต่อความเป็นรัฐเอกราชของสาธารณรัฐจีน ซึ่งเป็นชื่ออย่างเป็นทางการของไต้หวัน

นอกจากนี้ระบุด้วยว่า ประชาชนชาวไต้หวัน 23 ล้านคน มีสิทธิ์ที่จะตัดสินอนาคตของไต้หวัน พวกเขาไม่เคยยอมรับผลลัพธ์ที่จัดตั้งมาให้โดยรัฐบาลเผด็จการ.